ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของคนพิการตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550

Abstract

หลักศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานซึ่งได้รับการรับรองไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ซึ่งหลักการดังกล่าวนี้ มีสาระสำคัญในการรับรองในคุณค่าความเป็นมนุษย์แก่บุคคลทุกคน และมีลักษณะเฉพาะที่สืบเนื่องมาจากความเป็นมนุษย์ โดยไม่คำนึงว่าบุคคลแต่ละคน จะมีความแตกต่างกันหรือไม่ ดังนั้น คนพิการในฐานะที่เป็นมนุษย์ ย่อมได้รับการคุ้มครองศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์อย่างเท่าเทียมกันกับบุคคลทั่วไป แต่ในทางปฏิบัติ กลับปรากฏว่าคนพิการถูกเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม และไม่สามารถเข้าถึงสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานตามที่กฎหมายได้รับรองและคุ้มครองไว้ อีกทั้งยังปรากฏว่ามีการกระทำที่เป็นการละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของคนพิการ ดังนั้น วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ จึงมุ่งศึกษาการรับรองหลักศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของคนพิการตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 และบทบัญญัติเกี่ยวกับการส่งเสริมสิทธิขั้นพื้นฐานของคนพิการ ประกอบกับการศึกษากฎหมายเปรียบเทียบกับรัฐธรรมนูญของต่างประเทศ ได้แก่ประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศอังกฤษ และประเทศญี่ปุ่น เพื่อให้ทราบถึงแนวความคิดในการรับรองและส่งเสริมหลักศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของคนพิการ อย่างเป็นสากล จากการศึกษารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 พบว่าหลักความเสมอภาคเป็นรากฐานสำคัญของการรับรองศักดิ์ศรีความเป็นมุษย์ของคนพิการ โดยวางหลักการไม่ให้มีการเลือกปฏิบัติด้วยเหตุแห่งความพิการของบุคคล อีกทั้ง การอาศัยเหตุความพิการเพื่อเลือกปฏิบัติโดยไม่มีเหตุผลที่หนักแน่นควรค่าแก่การรับฟัง ย่อมถือเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมแก่บุคคล ซึ่งขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 เว้นแต่ในกรณีที่รัฐดำเนินการในลักษณะที่เป็นเพื่อขจัดอุปสรรคหรือส่งเสริมให้คนพิการสามารถเข้าถึงสิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญได้อย่างเท่าเทียมกับบุคคลทั่วไป ย่อมไม่ถือเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม ทั้งนี้ ปัญหาสำคัญของการที่ทำให้คนพิการไม่สามารถเข้าถึงสิทธิเสรีภาพตามที่รัฐธรรมนูญให้การรับรองและคุ้มครองไว้นั้น เนื่องมาจากปัญหาการบังคับใช้กฎหมายซึ่งมีการใช้ดุลพินิจในการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม ปัญหาในการเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากสวัสดิการ สิ่งอำนวยความสะดวกอันเป็นสาธารณะ และความช่วยเหลือที่เหมาะสมจากรัฐ จากการศึกษาปัญหาดังกล่าว ผู้เขียนได้นำเสนอแนวทางในการแก้ไขปัญหาไว้หลายแนวทาง โดยการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายให้มีบทบัญญัติให้มีความสอดคล้องกับบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ การขจัดอุปสรรคและส่งเสริมให้คนพิการสามารถเข้าถึงสิทธิตามที่รัฐธรรมนูญรับรองไว้ รวมถึงการจัดตั้งศูนย์บริการการส่งเสริมและพิทักษ์สิทธิคนพิการ เพื่อให้คนพิการสามารถเข้าถึงสิทธิด้านต่างๆอย่างเสมอภาคเท่าเทียมกับบุคคลอื่นๆ