Abstract:
ฟันผุในเด็กก่อนวัยเรียนของประเทศไทยมีแนวโน้มที่สูงขึ้น ในขณะที่ผู้ปกครองนิยมให้เด็กเข้ารับการดูแลในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ดังนั้นผู้ดูแลเด็กในศูนย์จึงมีบทบาทสำคัญในการดูแลทันตสุขภาพของเด็ก งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทดสอบประสิทธิผลของสื่อสารสอนทันตสุขศึกษาสำหรับผู้ดูแลเด็กที่จัดทำขึ้นในรูปแบบวีดิทัศน์และแผ่นพับ ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับเรื่องฟันผุ อาหารที่ทำให้เกิดฟันผุ ลักษณะของฟันสะอาด และวิธีการแปรงฟันในเด็กก่อนวัยเรียน กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ดูแลเด็ก ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก อำเภอจตุรพักตรพิมาน จังหวัดร้อยเอ็ด จำนวน 92 คน อายุ 24-52 ปี โดยทดสอบความรู้ทางทันตสุขศึกษาด้วยแบบทดสอบชนิดปรนัยแบบคู่ขนานก่อนและหลังการใช้สื่อ จำนวน 15 ข้อ และประเมินความพึงพอใจต่อสื่อด้วยแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า ผลการศึกษาพบว่า สื่อประสมมีประสิทธิภาพ 75/73 ดรรชนีประสิทธิผล 0.508 ผู้ดูแลเด็ก ได้คะแนนความรู้ทางทันตสุขศึกษาก่อนการใช้สื่อเฉลี่ยร้อยละ 55.40 และได้คะแนนหลังการใช้สื่อเฉลี่ยร้อยละ 78.07 สื่อประสมทำให้ดูแลเด็กมีความรู้เพิ่มมากขึ้นภายหลังการใช้สื่อย่างมีนัยสำคัญ (p<0.001) คะแนนความรู้หลังการใช้สื่อมีความสัมพันธ์เชิงเส้นในทิศทางตรงกันข้ามกับอายุ (p<0.05) และอายุการทำงานของผู้ดูแลเด็ก (p<0.01) ในขณะที่คะแนนความรู้ก่อนการใช้สื่อไม่มีความสัมพันธ์กับอายุ อายุการทำงาน และระดับการศึกษาของผู้ดูแลเด็ก นอกจากนี้ผู้ดูแลเด็กมีความพึงพอใจต่อสื่อในระดับมาก เนื่องจากสื่อมีสาระประโยชน์ มีคำอธิบายที่ง่ายต่อการเข้าใจและมีการนำเสนอที่น่าสนใจ