Abstract:
วิทยานิพนธ์นี้มุ่งศึกษาอำนาจในการค้นของพนักงานสอบสวนคดีพิเศษ ตามพระราชบัญญัติการสอบสวนคดีพิเศษ พ.ศ. 2547 ซึ่งในพระราชบัญญัตินี้มีบทบัญญัติในเรื่องการค้นที่มีความพิเศษและแตกต่างจากอำนาจในการค้นของพนักงานสอบสวนทั่วไปโดยเฉพาะในเรื่องการค้นโดยไม่มีหมายค้นซึ่งอาศัยเหตุอันควรสงสัยและเหตุเนิ่นช้าหากจะไปนำหมายค้นมาจะทำให้ทรัพย์สินที่ต้องการค้นนั้นจะถูกโยกย้าย ซุกซ่อน ทำลาย หรือทำให้เปลี่ยนสภาพไปจากเดิม อำนาจในการค้นในคดีพิเศษนี้ได้ถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าพนักงานสอบสวนคดีพิเศษอาจใช้อำนาจในการเข้าค้นดังกล่าวในทางที่จะละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชน ผู้เขียนจึงได้วิเคราะห์ปัญหาในบทบัญญัติในเรื่องการค้นของการสอบสวนคดีพิเศษว่าบทบัญญัติดังกล่าวมีบทบัญญัติในส่วนใดที่ขาดความชัดเจนซึ่งอาจจะทำให้เกิดปัญหาในการปฏิบัติหน้าที่ของพนักงานสอบสวนคดีพิเศษได้ โดยผู้เขียนได้ โดยผู้เขียนได้ทำการศึกษาบทบัญญัติดังกล่าวเปรียบเทียบกับเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐที่มีการใช้อำนาจในการค้นที่ใกล้เคียงกันทั้งของไทยและของต่างประเทศ เพื่อแสวงหาแนวทางเพื่อความชัดเจนอันนำไปสู่การบังคับใช้กฎหมายการสอบสวนคดีพิเศษในเรื่องการค้นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
จากการศึกษาพบว่าบทบัญญัติในเรื่องการค้นนี้ได้มีปัญหาในเรื่องความชัดเจนในตัวบทบัญญัติ เช่น ในเรื่องทรัพย์ที่ได้มาโดยทางอ้อม หรือปัญหาในเรื่องความชัดเจนในแนวทางการปฏิบัติงานของพนักงานสอบสวนคดีพิเศษ เช่นในเรื่องเหตุสงสัยตามสมควรก็มีมีการกำหนดกรอบในการใช้ดุลยพินิจของพนักงานสอบสวนคดีพิเศษในเรื่องดังกล่าว และผู้เขียนก็ได้มีการเสนอแนวทางในการแก้ไขไว้หลายกรณีเพื่อที่จะได้นำมาปรับปรุงกฎหมายการสอบสวนคดีพิเศษในเรื่องการค้นต่อไปเพื่อให้มีการบังคับใช้กฎหมายในเรื่องการค้นนี้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นด้วย
