ผลของชนิดและความเข้มข้นของไคโทซานที่มีต่อการเติบโตและคุณภาพของผักสลัด ‘ฟิลเลย์ไอซ์เบิร์ก’ ที่ปลูกด้วยวิธีไฮโดรพอนิก

Abstract

วัตถุประสงค์ของงานวิจัยชิ้นนี้เพื่อศึกษาผลของชนิดและความเข้มข้นของไคโทซานที่มีต่อการเติบโตและคุณภาพของผักสลัด ‘ฟิลเลย์ไอซ์เบิร์ก’ ที่ปลูกด้วยวิธีไฮโดรพอนิก โดยมีการให้ไคโทซาน 2 ชนิด คือ โอลิโกเมอร์ และพอลิเมอร์ ที่มี %DD เท่ากับ 80 ที่ความเข้มข้น 0.1 1 และ 5 มิลลิกรัมต่อลิตร โดยผสมรวมกับสารละลายธาตุอาหารที่ใช้ในการปลูกผักสลัด พบว่า การให้ไคโทซานชนิดโอลิโกเมอร์ที่ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตรมีค่าน้ำหนักสดมากกว่าชุดควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ในฤดูหนาวและร้อน สำหรับค่าน้ำหนักแห้งนั้นการให้ไคโทซานชนิดโอลิโกเมอร์ที่ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตรเมื่อเทียบกับชุดควบคุมมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยทางสถิติในช่วงฤดูร้อน ส่วนการให้ไคโทซานชนิดพอลิเมอร์ทุกความเข้มข้นนั้นไม่มีผลต่อค่าน้ำหนักแห้งในทุกฤดูกาลแต่การให้ไคโทซานชนิดพอลิเมอร์ที่ความเข้มข้น 0.1 และ 1 มิลลิกรัมต่อลิตรในฤดูฝนนั้น จะทำให้มีค่าน้ำหนักสดต่อต้นน้อยกว่าชุดควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ และการให้ไคโทซานชนิดโอลิโกเมอร์ที่ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตรสามารถเพิ่มจำนวนใบได้มากกว่าชุดควบคุมในทุกฤดูกาล ส่วนคะแนนลักษณะภายนอกที่ปรากฏและการสูญเสียน้ำหนักสด พบว่า ในทุกฤดูกาล การให้ไคโทซานทุกความเข้มข้นของทั้งสองชนิดไม่พบความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อเทียบกับชุดควบคุม หลังจากนั้นทำการเลือกชุดการทดลองที่ดีที่สุดในแต่ละฤดูของไคโทซานชนิดโอลิโกเมอร์และพอลิเมอร์มาหาค่า ปริมาณกรด ascorbic ปริมาณเส้นใย และปริมาณรงควัตถุเทียบกับชุดควบคุม พบว่า ในช่วงฤดูฝน การให้ไคโทซานทั้งชนิดโอลิโกเมอร์และชนิดพอลิเมอร์มีปริมาณเส้นใยมากกว่าชุดควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่ไม่พบความแตกต่างกันในฤดูหนาวและร้อน โดยที่การให้ไคโทซานชนิดโอลิโกเมอร์ที่ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตรในฤดูฝนจะมีปริมาณกรด ascorbic มากกว่าชุดควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติแต่ไม่พบความแตกต่างกันในฤดูหนาวและร้อน สำหรับการให้ไคโทซานชนิดพอลิเมอร์จะมีปริมาณกรด ascorbic มากกว่าชุดควบคุม ในฤดูร้อนเพียงฤดูกาลเดียว สำหรับการให้ไคโทซานไม่มีผลต่อปริมาณรงควัตถุ เมื่อทำการงด NO3- ก่อนการเก็บเกี่ยว 7 วัน จะทำให้ปริมาณไนเตรทลดลง 4.2 เท่าและเมื่อมีเพิ่มไคโทซานชนิดโอลิโกเมอร์ที่ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตรร่วมกับการงด NO3- ก่อนการเก็บเกี่ยว 7 วันจะสามารถลดไน เตรทได้ระดับเดียวกันและเพิ่มน้ำหนักสดได้อีก 1.4 เท่า สำหรับการให้น้ำเปล่าทดแทนสารละลายธาตุอาหารก่อนการเก็บเกี่ยว 2 วัน สามารถลดปริมาณไนเตรทลงได้ 1.5 เท่า แต่ไม่มีผลกับน้ำหนักสด ดังนั้น วิธีที่ดีที่สุดในการปลูกเลี้ยงผักสลัด ‘ฟิลเลย์ไอซ์เบิร์ก’ คือ การให้ไคโทซานชนิดโอลิโกเมอร์ที่ความเข้มข้น 1 มิลลิกรัมต่อลิตรร่วมกับการงด NO3- ก่อนการเก็บเกี่ยว 7 วัน จะช่วยเพิ่มน้ำหนักสดของผักสลัด ‘ฟิลเลย์ไอซ์เบิร์ก’ และลดปริมาณไนเตรทได้ด้วย