Abstract:
กระบวนการนิติบัญญัติเป็นกระบวนการที่กำหนดพฤติกรรมของมนุษย์ในสังคมหรือเป็นบรรทัดฐานแห่งความประพฤติในสังคมและใช้บังคับผูกพันราษฎรภายในรัฐ นับเป็นข้อบังคับสำคัญในการอยู่ร่วมกันในสังคม กระบวนการนิติบัญญัติประกอบด้วยขั้นตอน การเสนอ การพิจารณา และการอนุมัติกฎหมาย ในแต่ละขั้นตอนมีองค์กรหรือสถาบันที่ต่างฝ่ายมีหน้าที่ตามที่ได้บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ ดังนั้น กฎหมายที่ได้ตราขึ้นตามกระบวนการจะมีความเหมาะสมต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และความมั่นคงของชาติ รวมถึงมีความเป็นธรรมต่อประชาชนหรือไม่เพียงใด ย่อมขึ้นอยู่กับองค์กรหรือสถาบันที่มีหน้าที่เกี่ยวข้องในการพิจารณาหาข้อยุติให้บังเกิดผลสูงสุด โดยการระดมความคิดเห็นอันเป็นระบบเพื่อสนองตอบต่อสภาพการณ์ในขณะนั้น โดยต้องมีลักษณะอำนวยประโยชน์ให้กับประชาชน ทั้งนี้ เพื่อให้บทบัญญัติของกฎหมายที่ได้วางหลักเกณฑ์ไว้นั้นสามารถนำไปใช้บังคับได้ด้วยความเป็นธรรมต่อประชาชนทุกฝ่ายโดยส่วนรวมต่อไป วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ศึกษาเปรียบเทียบกระบวนการนิติบัญญัติระหว่าง สาธารณรัฐ ประชาธิปไตยประชาชนลาว กับประเทศไทย พบว่าโดยหลักแล้วมีขั้นตอนและวิธีการคล้ายคลึงและมีความแตกต่างกันในส่วนที่เป็นรายละเอียด จากการศึกษา พบว่า กระบวนการนิติบัญญัติของประเทศลาว เป็นงานที่ได้มีวิวัฒนาการมาไม่นาน จึงเป็นเหตุให้มีข้อด้อยหลายประการ ไม่ว่าจะเป็นขั้นตอนการริเริ่ม การเสนอ การพิจารณา และการอนุมัติกฎหมาย รวมทั้ง บทบาทขององค์กรต่างๆที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการกระบวนการนิติบัญญัติ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพของกฎหมายที่ออกมาบังคับใช้ในสังคมซึ่งผู้เขียนได้เสนอแนะสภาพปัญหาและทิศทางในการปรับปรุงและแก้ไข เพื่อทำให้กระบวนการนิติบัญญัติของประเทศลาวมีความเหมาสม และ เทียบเคียงกับนานาอารยะประเทศ