Abstract:
วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาแนวคิดเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ และไสยศาสตร์ในนวนิยายไทยร่วมสมัย ว่าสังคมไทยมีทัศนะความคิดเห็นต่อศาสตร์ทั้งสองอย่างไร และวัฒนธรรมความรู้ของสังคมไทยที่เกี่ยวกับศาสตร์ทั้งสองเป็นอย่างไร โดยศึกษาจากนวนิยายที่พิมพ์เผยแพร่ในช่วงระหว่างปี ๒๕๓๐-๒๕๔๖ และวิเคราะห์อภิปรายในกรอบแนวคิดปรัชญาและวรรณกรรม ผลการศึกษาพบว่านวนิยายไทยร่วมสมัยสนับสนุนและเสนอแนวคิดวิทยาศาสตร์ต่อสังคมไทย พร้อมกันนั้นก็สะท้อนว่าไสยศาสตร์หรือเรื่องเหนือธรรมชาติ เป็นแนวคิดที่คนไทยยึดถือและปฏิบัติอยู่ด้วย โดยอิทธิพลสำคัญที่มีผลต่อทั้งแนวคิดวิทยาศาสตร์และไสยศาสตร์ในสังคมไทย คือ พุทธศาสนา ซึ่งเป็นแหล่งความรู้สำคัญที่สุด ส่วนความรู้วิทยาศาสตร์คนไทยได้รับจากการศึกษาในระบบเป็นสำคัญ ด้านความรู้ไสยศาสตร์นั้น ผสมผสานอยู่ในวัฒนธรรมการดำเนินชีวิตและในพุทธศาสนา ด้วยเหตุผลตามหลักแนวคิดปรัชญาและวรรณกรรมทำให้เข้าใจว่า วัฒนธรรมความรู้ที่เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์และไสยศาสตร์ในสังคมไทย ได้รับอิทธิพลจากพุทธศาสนามาก