การผิดสัญญาที่คาดหมายได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต (Anticipatory Breach) ในสัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์

Abstract

สัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์เป็นสัญญาซื้อขายซึ่งมีลักษณะพิเศษ เพราะคู่สัญญาต้องเป็นผู้ประกอบกิจการค้าพาณิชย์หรือต้องมีสถานประกอบการอยู่คนละประเทศ ทำให้การไม่ชำระหนี้ในสัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์มีความเป็นไปได้มากที่จะเกิดขึ้นก่อนถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ตามสัญญา อย่างไรก็ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ของไทยบัญญัติรับรองเพียงหลักการไม่ชำระหนี้ กล่าวคือ การผิดสัญญาจะเกิดขึ้นได้ต่อเมื่อถึงกำหนดเวลาชำระหนี้แล้วและปรากฏว่าคู่สัญญาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่ชำระหนี้ของตนตามสัญญา จากการศึกษาพบว่า หากนำหลักการไม่ชำระหนี้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาปรับใช้ ย่อมไม่สามารถป้องกันและแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นก่อนถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ตามสัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์ได้ เพราะหลักการไม่ชำระหนี้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ไม่สามารถใช้บังคับกับการผิดสัญญาที่เกิดขึ้นก่อนถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ ผู้เขียนจึงทำการศึกษาหลักการผิดสัญญาที่อาจคาดหมายได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต (Anticipatory Breach) ซึ่งกำหนดให้การผิดสัญญาเกิดขึ้นก่อนถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ตามสัญญาได้ กล่าวคือ ก่อนถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ตามสัญญา คู่สัญญาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอาจประสบกับวิกฤติการณ์ทางเศรษฐกิจหรือปัจจัยประการอื่น จนเป็นเหตุให้คู่สัญญาอีกฝ่ายสามารถประเมินสถานการณ์ได้ว่า คู่สัญญาฝ่ายแรกจะไม่ชำระหนี้เมื่อถึงกำหนดเวลาชำระหนี้ตามสัญญาแล้ว กรณีเช่นนี้ถือว่าเป็นการผิดสัญญาที่อาจคาดหมายได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต (Anticipatory Breach) ทั้งนี้ผู้เขียนได้ทำการศึกษาหลักการผิดสัญญาที่อาจคาดหมายได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต (Anticipatory Breach) ที่ปรากฏในอนุสัญญาแห่งสหประชาชาติว่าด้วยสัญญาซื้อขายระหว่างประเทศ ค.ศ.1980 แนวคำพิพากษาของศาลอังกฤษ Uniform Commercial Code ของสหรัฐอเมริกา และร่างพระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์ พ.ศ. ... ของไทย ผู้เขียนได้ทำการวิเคราะห์เปรียบเทียบหลักการผิดสัญญาที่อาจคาดหมายได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต (Anticipatory Breach) ที่ปรากฏในอนุสัญญาแห่งสหประชาชาติว่าด้วยสัญญาซื้อขายระหว่างประเทศ ค.ศ.1980 แนวคำพิพากษาของศาลอังกฤษ Uniform Commercial Code ของสหรัฐอเมริกา ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และร่างพระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์ พ.ศ. ... ของไทย นอกจากนี้ผู้เขียนยังได้เสนอให้นำหลักการผิดสัญญาที่อาจคาดหมายได้ล่วงหน้าว่าจะเกิดขึ้นในอนาคต (Anticipatory Breach) มาใช้ในระบบกฎหมายไทย ผู้เขียนได้เสนอความเห็นว่าควรทำให้หลัก Anticipatory Breach ที่ปรากฏในร่างพระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์ พ.ศ. ... มีผลบังคับใช้เป็นกฎหมาย รวมถึงเสนอรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับหลัก Anticipatory Breach ที่ควรบัญญัติไว้ในร่างพระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายสินค้าทางพาณิชย์ พ.ศ. ... เพื่อเป็นแนวทางในการนำหลัก Anticipatory Breach มาใช้ในระบบกฎหมายไทยอย่างมีประสิทธิภาพและเหมาะสมมากที่สุด