ปัญหาทางกฎหมายของการนิรโทษกรรมให้แก่ผู้ก่อการรัฐประหารในประเทศไทย

Abstract

การปกครองในระบอบประชาธิปไตยเป็นการปกครองที่ประชาชนทุกคนเป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย ประเทศไทยมีปกครองในระบอบประชาธิปไตย โดยมีรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดที่จัดวางโครงสร้างและรูปแบบการใช้อำนาจในการปกครองประเทศมาตั้งแต่พ.ศ.2475 แต่ในความเป็นจริงนั้น ประเทศไทยกลับมีการรัฐประหาร (Coup d’Etat) ล้มล้างการปกครองและยกเลิกรัฐธรรมนูญอยู่บ่อยครั้ง โดยการก่อการรัฐประหารเป็นวิธีการที่ได้มาซึ่งอำนาจปกครองโดยกระบวนการที่ไม่เป็นไปตามรัฐธรรมนูญ และวิธีดังกล่าวถือว่าเป็นความผิดต่อกฎหมาย เมื่อการรัฐประหารสำเร็จมักจะมีการตรากฎหมายนิรโทษกรรมให้แก่ผู้ก่อการรัฐประหาร เพื่อเป็นการลบล้างความผิดทำให้ผู้ก่อการรัฐประหาร รวมทั้งมีการรับรองสถานะและตรากฎหมายที่ให้อำนาจพิเศษแก่ผู้ก่อการรัฐประหาร โดยการใช้อำนาจพิเศษนี้ไม่เป็นไปตามหลักนิติรัฐ จากการศึกษาพบว่า การนิรโทษกรรมให้แก่ผู้ก่อการรัฐประหารในประเทศไทยส่งผลต่อระบบกฎหมายและระบบการเมืองตามหลักการของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย ก่อให้เกิดปัญหาต่อการบังคับใช้กฎหมาย การคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนและการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยในประเทศไทย การนิรโทษกรรมให้แก่ผู้ก่อการรัฐประหารครั้งสุดท้ายเมื่อปีพ.ศ.2557 อยู่ในรูปแบบบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ ซึ่งนอกจากจะมีการนิรโทษกรรมให้การก่อการรัฐประหารแล้ว ยังมีบทบัญญัติที่เสมือนเป็นการคุ้มกันการใช้อำนาจของผู้ก่อการรัฐประหารในอนาคตไว้ล่วงหน้า และมีบทบัญญัติมาตรา 44 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย(ฉบับชั่วคราว) พ.ศ.2557 บัญญัติให้ผู้ก่อการรัฐประหารสามารถใช้อำนาจปกครองประเทศได้แบบเบ็ดเสร็จทั้งอำนาจบริหาร อำนาจนิติบัญญัติ อำนาจตุลาการ โดยไม่สามารถตรวจสอบได้ซึ่งเป็นการขัดต่อหลักการแบ่งแยกอำนาจ อีกทั้งบางกรณีเป็นการใช้อำนาจโดยละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชน ดังนั้น การนิรโทษกรรมให้แก่ผู้ก่อการรัฐประหารไว้ในบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญจึงเป็นการขัดต่อเจตนารมณ์และแนวคิดหลักการพื้นฐานในการปกครองระบอบประชาธิปไตย หากมีการร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ควรยกเลิกบทบัญญัติที่เป็นการนิรโทษกรรมให้แก่ผู้ก่อการรัฐประหารและบทบัญญัติที่รับรองสถานะและการสืบทอดการใช้อำนาจของผู้ก่อการรัฐประหารอย่างเบ็ดเสร็จเด็ดขาดออกจากรัฐธรรมนูญ และการใช้อำนาจของผู้ก่อการรัฐประหารต้องอยู่ภายใต้หลักเกณฑ์ที่สามารถควบคุมตรวจสอบได้ตามหลักนิติรัฐเพื่อคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนและคงไว้ซึ่งหลักการปกครองในระบอบประชาธิปไตย