การกำหนดความผิดอาญาเกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลผู้สูงอายุที่พึ่งตนเองไม่ได้

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งและการกำหนดความผิดอาญาเกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลผู้สูงอายุที่พึ่งตนเองไม่ได้ของประเทศไทย รวมถึงแนวความคิดในการกำหนดความผิดอาญาและมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลผู้สูงอายุที่พึ่งตนเองไม่ได้ของต่างประเทศ เพื่อนำมาวิเคราะห์เปรียบเทียบและนำมาปรับใช้กับการกำหนดองค์ประกอบความผิด เหตุยกเว้นความผิดและมาตรการเกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลผู้สูงอายุที่พึ่งตนเองไม่ได้ของประเทศไทย ประเทศไทยและนานาประเทศทั่วโลกประสบกับสภาวะสังคมผู้สูงอายุ โดยผู้สูงอายุมีจำนวนเพิ่มมากขึ้น ในขณะที่ผู้มีหน้าที่ดูแลซึ่งเป็นวัยทำงานมีแนวโน้มจะมีจำนวนลดลง นำมาซึ่งปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งหรือไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม อันจะก่อให้เกิดผลกระทบต่อผู้สูงอายุและสังคมโดยรวม เมื่อศึกษากฎหมายของประเทศไทยพบว่ายังมีเนื้อหาไม่ครอบคลุมถึงการกระทำความผิดเกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลบางกรณี ทั้งในแง่องค์ประกอบความผิด เหตุยกเว้นความผิด ตลอดจนมาตรการที่เกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลผู้สูงอายุที่พึ่งตนเองไม่ได้ ทำให้กฎหมายที่มีอยู่ไม่สามารถแก้ไขปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งได้อย่างมีประสิทธิภาพ ต่อมา เมื่อศึกษากฎหมายของต่างประเทศ อันได้แก่ มลรัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี รัฐอิสราเอล และสหราชอาณาจักร พบว่ามีการกำหนดความผิดเกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลผู้สูงอายุที่พึ่งตนเองไม่ได้ที่มีเนื้อหาครอบคลุมและสามารถปรับใช้ได้อย่างเป็นรูปธรรม จึงทำให้ประชาชนตระหนักถึงปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งหรือไม่ดูแลมากขึ้นและทำให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ดังนั้น จึงมีข้อเสนอแนะให้มีการแก้ไขประมวลกฎหมายอาญาในองค์ประกอบความผิดฐานทอดทิ้งผู้ที่พึ่งตนเองไม่ได้และเพิ่มเติมเหตุยกเว้นความผิด ตลอดจนเสนอแนะมาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการทอดทิ้งหรือไม่ดูแลผู้สูงอายุที่พึ่งตนเองไม่ได้ให้มีความครอบคลุม เพื่อให้สามารถแก้ไขปัญหาผู้สูงอายุถูกทอดทิ้งหรือไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม และช่วยให้ผู้สูงอายุซึ่งเป็นส่วนสำคัญในสังคมมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นเพื่อให้สอดรับกับสภาวะสังคมผู้สูงอายุ