การแยกส่วนความแปรปรวนของผลตอบเทนหุ้น : การศึกษาจากตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

Abstract

ศึกษาปัจจัยต่างๆ ที่มีผลกระทบต่อผลตอบแทนการลงทุนในหุ้น และแยกส่วนความแปรปรวนของผลตอบแทนหุ้นส่วนเกินที่ไม่ได้คาดหวัง ออกเป็น 2 ส่วนคือ ข่าวการเปลี่ยนแปลงของกระแสเงินสดที่คาดหวัง (Cash flow news) และข่าวการเปลี่ยนแปลงของผลตอบแทนที่คาดหวัง (Expected return) โดยอาศัยแบบจำลองสมการถดถอยแบบเวกเตอร์ (Vector autoregressive model) จากผลการศึกษาได้ให้สาระสำคัญที่น่าสนใจดังต่อไปนี้ ผลตอบแทนหุ้นนั้นสามารถอธิบายได้ด้วยปัจจัย ผลตอบแทนหุ้นย้อนหลัง (Lag return) อัตราส่วนมูลค่าทางบัญชีต่อมูลค่าตลาดของส่วนของผู้ถือหุ้น (Book-to-market ratio) อัตราส่วนกำไรต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (Return on equity) ภาระผูกพัน (Leverage) และขนาดของกิจการ (Size) อย่างไรก็ดีความสัมพันธ์ของผลตอบแทนหุ้นกับปัจจัยต่างๆ ที่กล่าวมานั้น ไม่ได้มีลักษณะที่แน่นอนเสมอไป หากแต่ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขอื่นๆ อีก เช่น สภาวะเศรษฐกิจ ปริมาณของข้อมูลข่าวสาร การให้ความสำคัญของตลาด เป็นต้น ซึ่งเงื่อนไขต่างๆ เหล่านี้จะมีส่วนกำหนดความสัมพันธ์ ของผลตอบแทนหุ้นกับปัจจัยต่างๆ ว่าจะมีลักษณะแปรผันตามกัน แปรผกผันกันหรือไม่มีความสัมพันธ์กัน การศึกษาการแยกส่วนความแปรปรวนของผลตอบแทนหุ้นส่วนเกิน ที่ไม่ได้คาดหวังนี้ ได้ข้อสรุปว่า ในช่วง 9 ปีย้อนหลัง ความแปรปรวนของผลตอบแทนหุ้นส่วนเกินที่ไม่ได้คาดหวัง ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ได้รับผลกระทบจากความแปรปรวนของข่าวการเปลี่ยนแปลงของกระแสเงินสด (ซึ่งแทนด้วยอัตราส่วนกำไรต่อส่วนของผู้ถือหุ้น) มากกว่าความแปรปรวนของผลตอบแทนที่คาดหวังถึงประมาณ 3-4 เท่า นอกจากนี้เงื่อนไขต่างๆ ที่ได้กล่าวไว้เบื้องต้น มีส่วนในการกำหนดความแปรปรวนของผลตอบแทนหุ้นส่วนเกิน ที่ไม่ได้คาดหวัง โดยในช่วงที่เศรษฐกิจมีความผันผวนความแปรปรวนดังกล่าว จะมีค่าน้อยกว่าอย่างชัดเจนเมื่อเทียบกับช่วงที่เศรษฐกิจมีการเจริญเติบโต ส่วนเรื่องปริมาณของข้อมูลข่าวสาร และการให้ความสำคัญของนักลงทุนส่งผลกระทบกับความแปรปรวนปรวน ของผลตอบแทนส่วนเกินที่ไม่ได้คาดหวังไปในทางเดียวกัน กล่าวคือ บริษัทที่มีปริมาณข้อมูลข่าวสารมากและ/หรือนักลงทุนให้ความสำคัญ จะมีผลตอบแทนส่วนเกินที่ไม่ได้คาดหวังน้อยกว่า บริษัทที่มีปริมาณข้อมูลข่าวสารน้อยและนักลงทุนไม่ให้ความสำคัญ ดังนั้นอาจสรุปได้ว่าความแปรปรวนของผลตอบแทนส่วนเกิน ที่ไม่ได้คาดหวังสามารถอธิบายได้ด้วยปัจจัย 3 ประการคือ สภาวะเศรษฐกิจ ปริมาณของข้อมูลข่าวสาร และการให้ความสำคัญนักลงทุนในตลาด