Abstract:
ด้วยเหตุที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (พุทธศักราช 2540) ได้บัญญัติรับรองศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ และรับรองให้บุคคลทุกคนเสมอกันและได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายอย่างเท่าเทียมกัน โดยมิให้นำความพิการมาเป็นเหตุผลในการเลือกปฏิบัติต่อบุคคล โดยไม่เป็นธรรมแต่ในทางปฏิบัติปรากฏว่าคนพิการทางการมองเห็น (คนตาบอดและสายตาเลือนราง) ไม่สามารถใช้สิทธิและเสรีภาพได้อย่างเสมอภาคเท่าเทียมกับบุคคลทั่วไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จึงมุ่งศึกษาบทบัญญัติแห่งกฎหมายของประเทศไทยที่มีความเกี่ยวเนื่องกับสิทธิและเสรีภาพของคนพิการทางการมองเห็นทั้งในแง่การส่งเสริมและการจำกัดสิทธิเสรีภาพ ประกอบกับการศึกษาเปรียบเทียบบทบัญญัติแห่งกฎหมายต่างประเทศในระดับสังคมโลก สังคมภูมิภาค และกฎหมายของสหรัฐอเมริกา เฉพาะในส่วนเกี่ยวกับการให้ความคุ้มครองและรับรองสิทธิภาพของคนพิการทางการมองเห็น เพื่อให้ทราบถึงแนวความคิดและวิธีการในการส่งเสริมและการสนับสนุนให้คนพิการทางการมองเห็นสามารถเข้าถึงสิทธิและเสรีภาพ ในมิติที่เป็นสากล
ผลการศึกษาพบว่ารัฐธรรมนูญราชอาณาจักรไทย (พุทธศักราช 2540) ได้วางหลักการสำคัญเพื่อคุ้มครองและรับรองศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ ความเสมอภาค และความเท่าเทียมกันของบุคคลไว้อย่างครบถ้วนแล้ว ปัญหาที่แท้จริงที่ทำให้คนพิการทางการมองเห็น ไม่สามารถใช้สิทธิและเสรีภาพตามที่รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้ เนื่องจากกฎหมายที่อยู่ภายใต้บังคับแห่งหลักการตามรัฐธรรมนูญขัดหรือแย้งต่อหลักการดังกล่าว และเปิดโอกาสให้มีการใช้ดุลพินิจในการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม ซึ่งไม่สอดคล้องกับหลักการแห่งรัฐธรรมนูญ ผู้เขียนได้นำเสนอแนวทางการแก้ไขปัญหาดังกล่าวไว้หลายกรณี โดยเสนอให้มีการยกเลิกเพิกถอนหรือแก้ไขปรับปรุงกฎหมายเป็นไปตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ ให้มีการวางกรอบแห่งการใช้อำนาจดุลพินิจให้มีความชัดเจนเพื่อขจัดการเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม และเสนอให้มีการบัญญัติกฎหมายเพื่อขจัดอุปสรรคและส่งเสริมการเข้าถึงสิทธิเสรีภาพโดยคำนึงถึงความต้องการจำเป็นของคนพิการทางการมองเห็นเป็นสำคัญ เพื่อให้บุคคลกลุ่มนี้ได้รับความเสมอภาคและความเท่าเทียมกับบุคคลอื่นๆ ในสังคมยิ่งขึ้น