พัฒนาการของคำระบุเฉพาะในภาษาไทย

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาการปรากฏและหน้าที่ของคำระบุเฉพาะและคำที่มีรูปเดียวกับคำระบุเฉพาะในเอกสารภาษาไทยตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงปัจจุบัน และ 2) ศึกษาความสัมพันธ์เชิงพัฒนาการของคำระบุเฉพาะและคำที่มีรูปเดียวกับคำระบุเฉพาะตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงปัจจุบัน ผลการศึกษาพบว่า ตั้งแต่สมัยสุโขทัยจนถึงปัจจุบัน คำระบุเฉพาะทำหน้าที่ได้ 2 หน้าที่ คือ แทนนาม และขยายนาม ส่วนคำที่มีรูปเดียวกับคำระบุเฉพาะทำหน้าที่ได้ 4 หน้าที่ คือ แสดงการเน้น บอกมาลา เป็นคำเรียก และเป็นดัชนีปริจเฉทเชื่อมโยงความ คำระบุเฉพาะและคำที่มีรูปเดียวกับคำระบุเฉพาะแต่ละคำในแต่ละสมัยปรากฏและทำหน้าที่ได้ดังนี้ 1) สมัยสุโขทัย คำว่า นี้ นั้น และ อั้น ทำหน้าที่แทนนาม ขยายนาม และแสดงการเน้น ในขณะที่คำว่า หั้น ทำหน้าที่แทนนาม และขยายนาม ส่วนคำว่า นี่ ทำหน้าที่แทนนาม 2) สมัยอยุธยา-ธนบุรี คำว่า นี้ และ นั้น ทำหน้าที่ได้ทั้งแทนนาม ขยายนาม และแสดงการเน้น ส่วนคำว่า นี่ ทำหน้าที่ขยายนาม 3) สมัยรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 1-3 คำว่า นี้ และ นั้น ทำหน้าที่แทนนาม ขยายนาม และแสดงการเน้น คำว่า นี่ ทำหน้าที่แทนนาม แสดงการเน้น บอกมาลา และเป็นคำเรียก คำว่า นั่น ทำหน้าที่แทนนาม และแสดงการเน้น คำว่า โน้น ทำหน้าที่ขยายนาม และแสดงการเน้น ส่วนคำว่า โพ้น ทำหน้าที่ขยายนาม 4) สมัยรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4-8 คำว่า นี้ นั้น นั่น และ โน้น ทำหน้าที่แทนนาม ขยายนาม และแสดงการเน้น คำว่า นี่ ทำหน้าที่แทนนาม ขยายนาม แสดงการเน้น บอกมาลา เป็นคำเรียก และเป็นดัชนีปริจเฉทเชื่อมโยงความ คำว่า โน่น ทำหน้าที่แทนนาม ส่วนคำว่า โพ้น คำหน้าที่แสดงการเน้น และ 5) สมัยปัจจุบัน (พ.ศ. 2490-2559) คำว่า นี้ นั้น นั่น และ โน้น ทำหน้าที่แทนนาม ขยายนาม และแสดงการเน้น คำว่า นี่ ทำหน้าที่แทนนาม ขยายนาม แสดงการเน้น บอกมาลา เป็นคำเรียก และเป็นดัชนีปริจเฉทเชื่อมโยงความ คำว่า โน่น ทำหน้าที่แทนนาม และแสดงการเน้น ส่วนคำว่า นู้น ทำหน้าที่แทนนาม และขยายนาม และคำว่า นู่น ทำหน้าที่แทนนาม คำระบุเฉพาะพัฒนาไปเป็นคำที่มีรูปเดียวกับคำระบุเฉพาะโดยอาศัยปัจจัยสำคัญ 2 ประการ คือ ปัจจัยทางวากยสัมพันธ์ซึ่งเกี่ยวข้องกับตำแหน่งในการปรากฏคำระบุเฉพาะ และปัจจัยทางวัจนปฏิบัติซึ่งเกี่ยวข้องกับหน้าที่และความหมายในทางวัจนปฏิบัติของคำระบุเฉพาะ ส่วนกระบวนการทางภาษาที่สำคัญซึ่งทำให้คำระบุเฉพาะพัฒนาไปเป็นคำที่มีรูปเดียวกับคำระบุเฉพาะ มี 6 กระบวนการ ได้แก่ การขยายปริบทการปรากฏ การวิเคราะห์ใหม่ การสูญคุณสมบัติของหมวดคำเดิม การจางทางความหมาย การคงเค้าความหมายเดิม และการแข็งแกร่งขึ้นของความหมายทางวัจนปฏิบัติ