การศึกษาฤทธิ์ต้านการอักเสบของสารสกัดจากหญ้าหมอน้อยในเซลล์เม็ดเลือดขาวมนุษย์

Abstract

หญ้าหมอน้อยหรือหญ้าดอกขาว (Vernonia cinerea Less.) มีสรรพคุณต่างๆ เช่น การลดไข้ และการต้านการอักเสบ ดังนั้น จึงมีการนำมาใช้ในการแพทย์แผนไทย แต่ยังไม่มีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ของฤทธิ์ต้านการอักเสบในมนุษย์ งานวิจัยนี้จึงได้ทำการประเมินความเป็นพิษของสารสกัดจากหญ้าหมอน้อยในตัวทำละลายเมทานอล เอทานอล และเฮกเซน และศึกษาฤทธิ์ต้านการอักเสบต่อเซลล์เม็ดเลือดขาวมนุษย์ จากอาสาสมัครสุขภาพดี ผลการวิเคราะห์โดยเทคนิค MTT พบว่า ไม่ว่าสารสกัดจากส่วนใดก็ตาม ที่สกัดด้วยเมทานอล หรือเฮกเซน ไม่มีความเป็นพิษต่อเซลล์เม็ดเลือดขาวมนุษย์ โดยความมีชีวิตของเซลล์มีมากกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ ที่ความเข้มข้นที่ 0.19 ถึง 100 µg/ml ส่วนสารสกัดจากเอทานอลจากดอก (50 และ100 µg/ml) ใบ(100 µg/ml) และทั้งต้น (100 µg/ml) มีความเป็นพิษต่อเซลล์เม็ดเลือดขาวมนุษย์ ผลการวิเคราะห์ด้วย ELISA พบว่าสารสกัดเมทานอลจากใบหรือทั้งต้น เอทานอลจากทั้งต้น และเฮกเซนจากลำต้น สามารถลดระดับการหลั่งของไซโตไคน์ที่เหนี่ยวนำการอักเสบชนิด IL- 6 ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P < 0.05) โดยพบว่า ผ่านทางการยับยั้งการเคลื่อนที่เข้าสู่นิวเคลียสของ NF-B เมื่อพิสูจน์ด้วยวิธี immunocytochemistry โดยอาศัย confocal microscope แต่ระดับ TNF-α ไม่มีการเปลี่ยนแปลง นอกจากนั้น สารสกัดทั้งต้นหญ้าหมอน้อยจากเอทานอลสามารถเพิ่มระดับไซโตไคน์ต้านการอักเสบชนิด IL-10 ได้อย่างมีนัยสำคัญ (P < 0.05) สรุปได้ว่าสารสกัดเมทานอล เอทานอล และเฮกเซนจากหญ้าหมอน้อยมีฤทธิ์ต้านการอักเสบในเซลล์เม็ดเลือดขาวมนุษย์