Abstract:
การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 2 ประการคือศึกษาเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดินในปี 2528-2542 และศึกษาบทบาทของแหล่งอุตสาหกรรมแหลมฉบังต่อการขยายตัวของชุมชนเมือง บริเวณเทศบาลตำบลแหลมฉบัง ผลการศึกษาปรากฎว่าเป็นไปตามแนวเหตุผลที่ว่าแหล่งอุตสาหกรรมเป็นปัจจัยที่มีผลต่อการขยายตัวของชุมชนเมืองบริเวณเทศบาลตำบลแหลมฉบัง ในการวิเคราะห์การขยายตัวนั้น ได้พิจารณาจากการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน การเพิ่มขึ้นของประชากร และการเปลี่ยนแปลงสภาพทางเศรษฐกิจ ในด้านการเปลี่ยนแปลงการใช้ที่ดิน ใช้ข้อมูลจากการแปลภาพดาวเทียม พบว่าการใช้ที่ดินเพื่อการเกษตรมีอัตราลดลง ขณะที่พื้นที่เมืองมีอัตราเพิ่มขี้น ทั้งนี้เนื่องจากนโยบายการพัฒนาอุตสาหกรรมในโครงการพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออกที่กำหนดให้เทศบาลแหลมฉบัง เป็นพื้นที่เป้าหมายในการพัฒนา ด้านการเพิ่มขึ้นของประชากร จากข้อมูลสำนักงานทะเบียนราษฎร์ท้องถิ่น เทศบาลตำบลแหลมฉบัง ในปี 2535-2542 มีจำนวนประชากรและจำนวนหลังคาเรืองเพิ่มขึ้นทุกปี เนื่องจากแหล่งอุตสาหกรรมได้รับการพัฒนาขึ้นทำให้พื้นที่บริเวณนี้กลายเป็นแหล่งจ้างงานขนาดใหญ่ ดึงดูดให้ประชากรอพยพเข้ามาทำงานจำนวนมาก จากการประมาณการของเทศบาล คาดว่า มีประชากรแฝงประมาณ 80,000 คน ส่วนด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพทางเศรษฐกิจ พบว่าหลังจากมีแหล่งอุตสาหกรรม ทำให้ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด และรายรับของเทศบาลเริ่มขึ้น ขณะที่ร้านอาหาร ร้านขายของชำ และหาบแร่แผงลอยก็มีจำนวนเพิ่มขึ้นด้วยซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลจากการสอบถามความคิดเห็นของประชากร ส่วนใหญ่มีความเห็นว่าการมีแหล่งอุตสาหกรรมทำให้มีงานทำและรายได้เพิ่มขึ้น แต่ในขณะเดียว ก็ทำให้ค่าครองชีพ และรายจ่ายสูงขึ้นด้วย