Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาลักษณะวิถีชีวิตประจำวันของชาวเมืองกรุงเทพฯ ระหว่างปี พ.ศ. 2426-2475 โดยพิจารณาวิถีชีวิตที่สัมพันธ์กับการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางกายภาพของเมืองปี พ.ศ. 2426 คือช่วงเวลาที่วิถีชีวิตของผู้คนเมืองกรุงเทพฯ กำลังเปลี่ยนผ่านจากวิถีชีวิตใน "สังคมนำ" ไปสู่ "สังคมบก" มีการตัดถนนมากขึ้น รองรับการตังบ้านเรือนและกิจกรรมต่าง ๆ ทางสังคมที่ย้ายไปสู่ถนนดังกล่าว สถานะการเป็น "เมืองการค้า" ของเมืองกรุงเทพฯ ช่วงปี พ.ศ. 2426 กระตุ้นให้ชาวเมืองประกอบอาชีพหลากหลาย สร้างความมั่งคั่งให้แก่ตนเองและครอบครัว การขยายตัวของระบบการศึกษาสมัยใหม่ และกิจกรรมใหม่ ๆ ทางสังคม ทำให้เกิดชาวเมืองรุ่นใหม่ประกอบอาชีพข้าราชการพ่อค้านักธุรกิจ และผู้ประกอบวิชาชีพเฉพาะต่าง ๆ หลังสงครามโลกครั้งที่ 1 การขยายตัวของการลงทุนทางธุรกิจที่หลากหลายของนายทุนนักธุรกิจ ประกอบกับโลกทัศน์และการรับรู้ใหม่ ๆ ในกลุ่มชาวเมืองรุ่นใหม่ ทำให้คนกลุ่มนี้เริ่มสร้างรสนิยมการบริโภค การใช้เวลาว่าง และวิถีชีวิตประจำวันของตัวเองขึ้นมา สถานภาพทางเศรษฐกิจ และการมีบทบาททางสังคมที่เท่าเทียมกับชนชั้นนำเดิมมากขึ้น เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้คนกลุ่มนี้ต้องการเข้าไปมีส่วนร่วมทางการเมือง ด้วยการเข้าไปมีบทบาทนำ และสนับสนุนการปฏิวัติ 2475 ในที่สุด