Abstract:
การศึกษาเรื่อง "กำเนิดและการขยายตัวของพัทยา" ได้มุ่งอธิบายให้เห็นถึงพัฒนาการของพัทยา ซึ่งเป็นสถานที่ตากอากาศชายทะเลที่มีทั้ง "ชื่อเสียง" และ "ปัญหา" ระดับนานาชาติในปัจจุบัน โดยเริ่มศึกษาตั้งแต่กำเนิดของชุมชนในบริเวณชายหาดพัทยา ก่อนที่จะมีกิจกรรมท่องเที่ยวเกิดขึ้น ซึ่งเป็นเพียงชุมชนเกษตรกรรมและประมง การศึกษาจะเน้นใน 2 ประเด็นหลักคือ วัฒนธรรมการท่องเที่ยวที่มืลักษณะพิเศษเฉพาะพัทยา และการขยายตัวของอุตสาหกรรมท่องเที่ยว ทั้งจากนโยบายของรัฐและการประซาสัมพันธ์ของภาคเอกชน จากการศึกษาพบว่า บริเวณพัทยามีกิจกรรมในการท่องเที่ยวเป็นครั้งแรกในช่วงปลายทศวรรษที่ 2490 โดยได้รับการใช้เป็นสถานที่พักผ่อนสำหรับชาวต่างชาติ ทั้งกลุ่มชาวอเมริกันที่เข้ามาทำงานในประเทศไทย และเหล่าทหารอเมริกันที่เข้ามาพักรบจากสงครามเวียดนาม ซึ่งนิยมเล่นกีฬาทางน้ำอย่างสกีและการตกปลา รวมถึงซาวไทยที่นิยมกิจกรรมประเภทนี้ในทศวรรษ 2500 ต่อมา นโยบายด้านต่าง ๆ ในการพัฒนาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวจากภาครัฐและภาคเอกชนทั้งในระดับประเทศและระดับโลก ได้มีส่วนกำหนดภาพลักษณ์ของพัทยา ในการเป็นชายหาดที่มีทางเลือกในการพักผ่อนที่หลากหลาย การขยายตัวของพัทยาจากการกระตุ้นของภาครัฐและภาคเอกชน โดยปราศจากการวางแผนรองรับนั้นได้ส่งผลถึงปัญหาต่าง ๆ เช่น ปัญหาสิ่งแวดล้อม และปัญหา สังคม รวมถึงปัญหาในด้านภาพลักษณ์ของการเป็นแหล่งบริการทางเพศ จึงต้องมีการเปลี่ยนแปลงการปกครองของพัทยา จากการเป็นสุขาภิบาลขึ้นเป็นการปกครองพิเศษในปี พ.ศ. 2521
