Abstract:
การศึกษาในครั้งนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อนำเสนอแนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวและชุมชน คลองบางเชือกหนัง ซึ่งอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร จากการศึกษาพบว่าคลองบางเชือกหนังเป็นพื้นที่ที่มีศักยภาพในการที่จะพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางน้ำเพื่อรองรับตลาดการท่องเที่ยวทางน้ำที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากเป็นพื้นที่ที่มีสถานที่ท่องเที่ยวที่หลากหลาย ทั้งวัด โบราณสถาน รวมทั้งธรรมชาติและวิถีชีวิตที่น่าสนใจ ปัจจุบันเริ่มมีการท่องเที่ยวเกิดขึ้นในพื้นที่และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มมากขึ้น ผู้ศึกษาจึงได้นำเสนอองค์ประกอบหรือปัจจัยในการพัฒนาการท่องเที่ยวและชุมชน โดยเห็นว่ามีปัจจัยที่เกี่ยวข้อง 4 ประการคือ ปัจจัยด้านสภาพของพื้นที่ที่เอื้ออำนวยต่อการพัฒนา ทิศทางการพัฒนาตามนโยบายหรือกรอบการพัฒนาโดยรวมปัจจัยด้านความพร้อมของชุมชน และปัจจัยด้านองค์กรความร่วมมือในการพัฒนา โดยมีเป้าหมายให้เกิดการพัฒนาการท่องเที่ยวในชุมชนอย่างยั่งยืน ให้ความสำคัญกับผลของการพัฒนาที่ส่งเสริมศักยภาพและคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนให้มีความสามารถและมีส่วนร่วมในการพัฒนาการท่องเที่ยวทั้งระบบ แนวทางการดำเนินการที่เสนอเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย เริ่มตั้งแต่การสร้างความสัมพันธ์กับชุมชนเพื่อริเริ่มการสร้างเครือข่ายความร่วมมือให้เกิดขึ้น ให้ความรู้ความเข้าใจแก่ท้องถิ่นในเรื่องการท่องเที่ยวที่ยั่งยืนและบทบาทของชุมชน ถ่ายทอดความรู้และประสบการณ์ด้านการท่องเที่ยวตลอดจนพัฒนาทักษะด้านต่าง ๆ ให้ชุมชนท้องถิ่นมีความสามารถในการดำเนินงานด้วยตนเอง สร้างเครือข่ายความร่วมมือระหว่างฝ่ายต่าง ๆ เพื่อดำเนินการและถ่ายเทบทบาทจากหน่วยงานส่วนกลางโดยเปิดโอกาสให้ท้องถิ่นเป็นผู้ดำเนินการมากขึ้น โดยที่เครือข่ายความร่วมมือประกอบด้วยฝ่ายต่าง ๆ ได้แก่ ประชาชนในชุมชนท้องถิ่น องค์กรปกครองท้องถิ่น องค์กรจากภาครัฐที่เกี่ยวข้อง ภาคเอกชนหรือผู้ประกอบการ องค์กรพัฒนาเอกซนและสถาบันการศึกษา