Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อศึกษาบทบาทของย่านการค้าศูนย์กลางเมืองนครสวรรค์ โดยมีประเด็นในการศึกษา 1) ศึกษาพัฒนาการทางกายภาพและเศรษฐกิจของย่านการค้า 2) ศึกษาลักษณะและรูปแบบทางการค้าของย่านการค้า 3) ศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อบทบาทของย่านการค้า 4) เสนอแนะแนวทางในการพัฒนาย่านการค้าศูนย์กลางเมืองนครสวรรค์เพื่อรองรับ บทบาทในอนาคต จากการศึกษาพบว่าย่านการค้าศูนย์กลางเมืองมีพัฒนาการเกิดขึ้นพร้อม ๆ กับการตั้งถิ่นฐานของเมืองนครสวรรค์ปัจจัยที่ส่งผลต่อบทบาทในแต่ละช่วงเวลา คือ การพัฒนาเส้นทางคมนาคม ส่วนลักษณะกิจกรรมทางเศรษฐกิจพบว่าในปัจจุบันมีบทบาทด้านการค้าในระดับชุมชนในสินค้าบริโภค และระดับเมืองในสินค้าอุปโภค โดยมีรูปแบบกิจกรรมการค้าแบบดั้งเดิม คือ มีตลาดสดเป็นศูนย์กลาง โดยมีร้านค้าตั้งอยู่โดยรอบอย่างหนาแน่นจากความแออัดของพื้นที่และสภาพแวดล้อมที่ทรุดโทรมทำให้เกิดการขยายตัวของย่านการค้าไปสู่พื้นที่ชานมือง ซึ่งสามารถดึงดูดคนและกิจกรรมออกไปจาก ย่านการค้าศูนย์กลางมือง ถือเป็นการลดบทบาทและความสำคัญลง ส่งผลให้สภาพเศรษฐกิจซบเซา ผลจากการศึกษานำมาสู่แนวทางการพัฒนาย่านการค้าศูนย์กลางเมืองนครสวรรค์ประกอบด้วย 1.) ด้านกายภาพ โดยการปรับปรุงสภาพอาคารร้านค้าให้มีรูปแบบสถาปัตยกรรมที่เหมาะสม การปรับพื้นที่ว่างให้สามารถใด้ประโยชน์ตามศักยภาพที่มีอยู่ และการปรับปรุงเส้นทางสัญจร 2.) ด้านเศรษฐกิจ โดยส่งเสรมกิจกรรมการค้าที่ยังคงมีบทบาทและเพิ่มรูปแบบกิจกรรมใหม่ให้เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง และ3.) ด้านสังคม โดยการนำเอกลักษณ์ทางสังคมและวัฒนธรรมมาส่งเสริมให้เกิดบรรยากาศของการค้าและการเดินทางเข้ามาท่องเที่ยวภายในบริเวณย่านการค้าศูนย์กลางเมืองซึ่งแนวทางดังกล่าวจะมีส่วนในการส่งเสริมให้ย่านการค้าศูนย์กลางเมืองนครสวรรค์สามารถคงบทบาทในระดับที่เหมาะสมได้ต่อใป