Abstract:
แอนทราควิโนน (anthraquinone) เป็นสีย้อมชนิดหนึ่งที่มีการนำไปใช้งานที่หลากหลาย อีกทั้งยังมี คุณสมบัติในการเป็นฉลากที่มีความว่องไวทางเคมีไฟฟ้าและสามารถใช้เป็นตัวระงับสัญญาณการเรืองแสง หรือเควนเชอร์ได้ ในงานวิจัยนี้ผู้วิจัยสนใจที่จะสังเคราะห์อนุพันธ์ของแอนทราควิโนนเพื่อนำไปใช้เป็นเควนเชอร์ในฟลูออเรสเซนส์พีเอ็นเอโพรบที่พัฒนาขึ้นมาก่อนหน้านี้โดยอาศัยหลักโดยใช้การติดฉลากสีย้อม 2 ตัว ไว้ในปลายด้านเดียวกันของโพรบ โดยสีย้อมตัวหนึ่งทำหน้าที่เป็นฟลูออโรฟอร์และอีกตัวหนึ่งเป็นแอน ทราควิโนนที่ทำหน้าที่เป็นเควนเชอร์ ซึ่งทั้งคู่ทำอันตรกิริยาระหว่างกันได้ดี ทำให้โพรบมีการเรืองแสงที่ต่ำใน สภาวะปกติ แต่เมื่อมีดีเอ็นเอเป้าหมายอยู่ด้วย แอนทราควิโนนจะแยกตัวออกมาซ้อนทับกับคู่เบสตรงปลาย สายของโมเลกุลลูกผสมพีเอ็นเอ-ดีเอ็นเอ อย่างไรก็ตามในงานวิจัยก่อนหน้านี้ สีย้อมแอนทราควิโนนที่ทำ หน้าที่เป็นตัวเควนเชอร์นั้นยังมีประสิทธิภาพไม่ดีนัก ทำให้การเปลี่ยนแปลงสัญญาณของโพรบที่ทำหน้าที่ เป็นตัวตรวจวัดการเข้าคู่กันของลำดับเบสดีเอ็นเอไม่ชัดเจนเท่าที่ควร เพื่อที่จะพัฒนาความสามารถในการใช้ งานแอนทราควิโนนเป็นตัวเควนเชอร์ที่ดีขึ้น ผู้วิจัยจึงได้ทำการสังเคราะห์อนุพันธ์ของแอนทราควิโนนให้มี คอนจูเกชั่นเพิ่มขึ้น โดยมีจุดประสงค์เพื่อเพิ่มความสามารถในการดูดกลืนแสงของแอนทราควิโนน โดยเริ่ม จาก 1,4- dihydroxyanthraquinone เป็นสารตั้งต้น แล้วเปลี่ยนหมู่ไฮดรอกซิลเป็นหมู่โทซิเลตโดย ปฏิกิริยาโทซิเลชัน ได้เป็น 1,4-bis(tosyloxy)anthraquinone แล้วเติมหมู่อัลคิลหรือแอริลอะมิโนลงไป แทนที่หมู่โทซิเลตข้างเดียวโดยผ่านปฏิกิริยาการแทนที่แบบนิวคลีโอฟิลิกของสารประกอบอะโรมาติกได้ ผ ลิตภัณฑ์เป็น 1-(cyclohexylamino)-4-(tosyloxy)anthraquinone และ 1-(anilino)-4- (tosyloxy)anthraquinone ขั้นต่อมาเป็นการทำปฏิกิริยาไฮโดรลิซิสในภาวะเบสได้ผลิตภัณฑ์เป็น 1- (cyclohexylamino)-4-hydroxyanthraquinone โดยสามารถ ใช้เทคนิค ¹H-NMR ในการพิสูจน์ เอกลักษณ์ยืนยันโครงสร้างของสาร และในขั้นสุดท้ายจะนำสารประกอบอะมิโนไฮดรอกซีแอนทราควิโนนที่ ได้ไปต่อกับหมู่คาร์บอกซิล เพื่อนำไปเชื่อมต่อกับพีเอ็นเอเพื่อให้สามารถนำไปใช้งานเป็นเควนเชอร์ในฟลูออ เรสเซนส์พีเอ็นเอโพรบสำหรับตรวจวัดลำดับเบสของดีเอ็นเอที่มีประสิทธิภาพสูงต่อไป