Abstract:
ที่มาของงานวิจัย : ภาวะ HDL-C ต่ำสวนหนึ่งมักพบร่วมกับผู้ที่มีภาวะดื้อต่อฮอร์โมนอินซูลิน ในขณะที่ภาวะ HDL-C สูงซึ่งอาจเกิดจากสาเหตุทั้งปฐมภูมิและทุติยภูมินั้นยังไม่เคยมีการศึกษาในแง่ของความสัมพันธ์กับความไวต่อฮอร์โมนอินซูลิน จากการศึกษาเบื้องต้นของผู้วิจัย พบว่าผู้ที่มี HDL-Cเกิน 100 มก./ดล. มีลักษณะบางประการที่ตรงข้ามกับกลุ่มอาการทางเมตาบอลิก ซึ่งเป็นที่น่าสนใจว่าผู้ที่มีระดับ HDL-C สูงอาจมีความไวต่อฮอร์โมนอินซูลินที่ดีกว่าผู้ที่มี HDL-C ที่ต่ำ วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาความไวต่อฮอร์โมนอินซูลินในคนไทยโดยเปรียบเทียบในกลุ่มที่มีระดับ HDL-C มากกว่าหรือเท่ากับ 100 มก./ดล. กับกลุ่มที่มี HDL-C ปกติ วิธีการดำเนินการ : อาสาสมัครจำนวน 3 กลุ่ม ประกอบด้วยผู้ที่มีระดับ HDL-C ในเลือดมากกว่าหรือเท่ากับ 100 มก./ดล. (25 คน), 65 ถึง 99 มก./ดล. (41 คน) และ 36 ถึง 64 มก./ดล. (24 คน) ซึ่งมีอายุและเพศใกล้เคียงกันได้รับการคัดเลือกให้เข้าโครงการวิจัย โดยอาสาสมัครที่มีสาเหตุเกี่ยวข้องกับภาวะดื้อต่อฮอร์โมนอินซูลินจะไม่ได้รับคัดเลือกเข้าร่วมโครงการ ผู้ร่วมวิจัยทุกรายจะได้รับการซักประวัติตรวจร่างกาย และตรวจวัดระดับน้ำตาลและฮอร์โมนอินซูลินหลังอดอาหารเป็นเวลา 12 ชั่วโมงจำนวน3 ครั้งห่างกันครั้งละ 5 นาทีและใช้ค่าเฉลี่ยของผลเลือดทั้ง 3 ครั้ง มาคำนวณความไวของฮอร์โมนอินซูลินด้วยสูตร HOMA-IR ซึ่งแสดงค่าในแต่ละกลุ่มเป็น MEAN(+,ฑ)SEM และเปรียบเทียบค่า HOMA-IR ในประชากรทั้ง 3 กลุ่ม โดยใช้ ANOVA ผลการศึกษา : จากการศึกษาพบว่า ในผู้ที่มีระดับ HDL-C ที่แตกต่างกัน 3 กลุ่ม คือ 36 ถึง 64 มก./ดล., 65 ถึง 99 มก./ดล. มากกว่าหรือเท่ากับ 100 มก./ดล. มีค่าเฉลี่ยของ HDL-C เท่ากับ 57.3 ± 1.1, 80.2 ± 1.4 และ 111.3 ± 2.0 มก./ดล. ตามลำดับ ค่าเฉลี่ยของไขมันคอเลสเตอรอลเท่ากับ 195.1 ± 7.5, 200 ± 5.1 และ 237 ± 7.4 มก./ดล. และค่าเฉลี่ยของไขมันไตรกลีเซอไรด์เท่ากับ 84.5 ± 6.3, 66.4 ± 3.4 และ 52.8 ± 3.7 มก./ดล. ซึ่งมีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P< 0.001) เมื่อคำนวณ HOMA-IR ในประชากรทั้ง 3 กลุ่ม พบว่ามีค่าเท่ากับ 1.38 ± 0.20,1.05 ± 0.10 และ 1.03 ± 0.08 ซึ่งไม่มีความแตกต่างของความไวของฮอร์โมนอินซูลินในประชากรทั้ง 3 กลุ่มอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P=0.13) สรุป : เมื่อเปรียบเทียบความไวของฮอร์โมนอินซูลินโดยใช้ค่า HOMA-IR ในผู้ที่มีระดับHDL-C ที่แตกต่างกัน 3 กลุ่ม คือมากกว่าหรือเท่ากับ 100 มก./ดล., 65 ถึง 99 มก./ดล. และ 36 ถึง 64 มก./ดล. ไม่พบความแตกต่างของความไวของฮอร์โมนอินซูลินอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ