Abstract:
วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อศึกษาเปรียบเทียบวัตรปฏิบัติของพระสงฆ์คามวาสีกับพระสงฆ์อรัญวาสี และศึกษาความเปลี่ยนแปลงในวัตรปฏิบัติของพระสงฆ์ทั้งสองฝ่ายในสังคมไทยปัจจุบัน การศึกษาครั้งนี้ใช้วิธีการศึกษาจากเอกสาร และการวิจัยภาคสนาม โดยศึกษาจากกลุ่มพระสงฆ์คามวาสีฝ่ายคันธุระและพระสงฆ์อรัญวาสีฝ่ายวิปัสสนาธุระ ด้วยแบบสอบถามและการสัมภาษณ์ ผลการศึกษาพบว่า เดิมเข้าใจว่าพระสงฆ์คามวาสีเน้นการสืบทอดพระพุทธศาสนาในด้านปริยัติและพระสงฆ์อรัญวาสีเน้นการสืบทอดพระพุทธศาสนาด้านการปฏิบัติ แต่ในปัจจุบันพระสงฆ์คามวาสีมีแนวโน้มหันมาปฏิบัติกรรมฐาน และพระอรัญวาสีจำนวนหนึ่งได้ให้ความสนใจต่อปัญหาสังคมด้วย นอกจากนั้นพระอรัญวาสีมีแนวโน้มหันมาศึกษาพระไตรปิฎกด้วยอีกประการหนึ่ง ทั้งพระคามวาสีและพระอรัญวาสีจำนวนหนึ่งได้มีการเปลี่ยนแปลงข้อวัตรในอดีตที่เคยทำทุกวัน เป็นข้อวัตรที่ทำทุกวันน้อยลง เช่น การปัจจเวก การบิณฑบาต นอกจากนั้นการวิจัยยังพบว่า พระภิกษุสามเณรเกือบทุกรูปมีค่าใช้จ่ายส่วนตัวเป็นค่าเดินทาง ค่าโทรศัพท์มือถือ ค่าอาหาร ค่าไฟฟ้า เป็นต้น
