Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มุ่งศึกษาการจัดั้งกลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชลประทาน เพื่อให้เกษตรได้เข้ามามีส่วนร่วมกับกรมชลประทานและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการบริหารจัดการน้ำชลประทานและบำรุงรักษาระบบชลประทานในระดับไร่นา เพื่อให้มีการตรากฎหมายเพื่อสนับสนุนการจัดตั้งกลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชบประทาน และสอดคล้องกับหลักการตามที่กำหนดไว้ในรัฐธรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 85 จากการศึกษาพบว่า ไม่มีกฎหมายที่มีบทบัญญัติเกี่ยวกับการจัดตั้งกลุ่มใช้น้ำในเขตชลประทานกำหนดไว้เป็นการเฉพาะ กฎหมายที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบันไม่มีความเหมาะสม และไม่เอื้อประโยชน์ต่อการดำเนินกิจกรรมต่างๆ ของกลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชลประทาน จากกรณีศึกษากลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชลประทาน ได้แก่ กลุ่มบริหารบ้านคลองด้วน กลุ่มบริหาร 2 ซ้าน - 1 ขวา และสหกรณ์การเกษตรชลประทานยางชุม จำกัด พบว่า การดำเนินกิจกรรมของกลุ่มในด้านการมีส่วนร่วมกับกรมชลประทานและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังคงประสบปัญหาและมีข้อจำกัดในหลายด้าน ซึ่งสาเหตุที่สำคัญคือ การไม่มีกฎหมายเพื่อสนับสนุนการจัดตั้งกลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชลประทาน ให้สามารถมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการชลประทาน และบำรุงรักษาระบบชลประทานในระดับไร่นาได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้น จึงควรมีกฎหมายเพื่อสนับสนุนการจัดตั้งกลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชลประทาน โดยกฎหมายควรกำหนดถึงขั้นตอนในการจัดตั้ง อำนาจหน้าที่ รูปแบบและโครงสร้างการบริหารจัดการของกลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชลประทาน รวมทั้งสิทธิหน้าที่เกษตรกรผู้ใช้น้ำไว้อย่างชัดเจน เพื่อรับรองและส่งเสริมให้กลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตชลประทานสามารถมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการชลประทานและบำรุงรักษาระบบชลประทานในระดับไร่นาได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้เกษตรกรได้รับน้ำอย่างทั่วถึง เท่าเทียมและเป็นธรรม