Abstract:
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบ และประเภทเนื้อหาด้านการส่งเสริมความรู้ความคิดสร้างสรรค์ และการปลูกฝังค่านิยมทางสังคม ของนิตยสารสำหรับเด็กและเยาวชน จำนวน 6 ชื่อฉบับ แยกเป็นนิตยสารสำหรับเด็ก ได้แก่ เสียงเด็ก ไดโนเสาร์ โกจีเนียส นิตยสารสำหรับเยาวชน ได้แก่ สารคดี อัพเดท มติชนวิทยาศาสตร์ รวมทั้งการสัมภาษณ์เจาะลึกผู้บริหารของนิตยสารดังกล่าว เกี่ยวกับนโยบายในการส่งเสริมความรู้ ความคิดสร้างสรรค์และการปลูกฝังค่านิยมทางสังคม และวิธีการดำเนินธุรกิจ สำหรับการนำเสนอเนื้อหาใช้ความถี่ร้อยละ และนำเสนอผลข้อมูลโดยการบรรยาย ผลการวิจัยพบว่า 1. นิตยสารสำหรับเด็ก และนิตยสารสำหรับเยาวชนทั้ง 6 ชื่อฉบับ นำเสนอเนื้อหาในรูปแบบของบทความมากที่สุด โดยนิตยสารสำหรับเด็กนำเสนอเนื้อหาในรูปแบบ ข่าวน้อยที่สุดส่วนนิตยสารสำหรับเยาวชนนำเสนอเนื้อหาในรูปแบบของเกมน้อยที่สุด 2. นิตยสารสำหรับเด็ก และนิตยสารสำหรับเยาวชน 5 ชื่อฉบับ ได้แก่ เสียงเด็ก ไดโนเสาร์ โกจีเนียส อัพเดท และมติชนวิทยาศาสตร์ นำเสนอประเภทเนื้อหาด้านส่งเสริมความรู้ ความคิดสร้างสรรค์มากกว่าเนื้อหา ด้านปลูกฝังค่านิยมทางสังคม ยกเว้น นิตยสารสารคดี ที่นำเสนอประเภทเนื้อหาด้านปลูกฝังค่านิยมมากกว่า ด้านส่งเสริมความรู้ความคิดสร้างสรรค์ โดยทั้ง 6 ชื่อฉบับ เน้นการนำเสนอเนื้อหาส่งเสริมความรู้ความคิด สร้างสรรค์ด้านวิทยาศาสตร์/คณิตศาสตร์และด้านภาษามากที่สุด และนำเสนอเนื้อหาด้านดนตรีน้อยที่สุดสำหรับ การปลูกฝังค่านิยม นิตยสารสำหรับเด็กและเยาวชนส่วนใหญ่ จะนำเสนอเนื้อหาด้านการมีระเบียบวินัยมากที่สุดและนำเสนอเนื้อหาด้านการประหยัดน้อยที่สุด 3. ผู้บริหารของผู้นิตยสารสำหรับเด็กและเยาวชนส่วนใหญ่ มีนโยบายชัดเจนในการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์มากกว่าการปลูกฝังค่านิยม ยกเว้น นิตยสารสารคดีเพียงฉบับเดียวที่มีนโยบายปลูกฝังค่านิยม มากกว่าส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ 4. นิตยสารสำหรับเด็กและเยาวชนทั้ง 6 ชื่อฉบับ มีนโยบายในการดำเนินธุรกิจเพื่อต้องการผลิตสื่อที่มีคุณภาพให้แก่เด็กและเยาวชนอย่างแท้จริง โดยไม่ได้หวังผลกำไรทางธุรกิจ แต่ดำเนินธุรกิจเพียงแค่เลี้ยงตัว ให้อยู่ได้ จากสภาวะเศรษฐกิจตกต่ำในปัจจุบันทำให้นิตยสารทั้ง 6 ชื่อฉบับ ได้รับผลกระทบอย่างรุนแรงส่งผลให้ นิตยสารไดโนเสาร์ต้องหยุดดำเนินกิจการอย่างถาวร ส่วนเสียงเด็ก โกจีเนียส และมติชนวิทยาศาสตร์ ต้องหยุดดำเนินกิจการชั่วคราว ยังคงเหลือนิตยสารสารคดี และอัพเดท ที่ยังดำเนินกิจการอยู่ในปัจจุบัน