Abstract:
การศึกษาครั้งนี้มีวัตอุประสงค์ที่จะศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้เกี่ยวกับสถานการณ์และ คุณค่าของป่าชายเลนของหัวหน้าครัวเรือนที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในชุมชนป่าชายเลน ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร เพื่อให้ทราบถึงปัจจัยทางประชากร เศรษฐกิจ สังคม ที่มีผลต่อระดับความรู้ในเรื่องดังกล่าว ข้อมูลที่นำมาศึกษาได้รับความอสุเคราะห์จากคณะผู้วิจัยในโครงการวิจัย “การฟื้นฟูและพัฒนาทรัพยากรป่าชายเลนเพื่อสังคมและเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนของประเทศไทย” ซึ่งเป็นโครงการวิจัยร่วม ระหว่างวิทยาลัย ประชากรศาสตร์และคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยได้รับการสนับสนุนจากทุนเมธีวิจัยอาวุโส (สกว.) ศาสตราจารย์ดร.สนิท อักษรแก้ว ให้ใช้ข้อมูลบางส่วนจากโครงการนี้ ซึ่งได้ทำการสำรวจและจัดเก็บข้อมูล เมื่อเดือนเมษายน พ.ศ. 2540 โดยมีหัวหน้าครัวเรือนตัวอย่างรวมทั้งสิ้น 770 ตัวอย่าง ผลการศึกษาพบว่า โดยภาพรวมแล้วมีปัจจัยหลายปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรู้เกี่ยวกับสถานการณ์ และคุณค่าของป่าชายเลน ซึ่งเป็นไปตามสมมติฐานที่ตั้งไว้ อย่างไรก็ตามเมื่อทดสอบด้วยการวิเคราะห์ความผันแปรทางเดียวและอัตราส่วนเอฟ พบว่า มีเพียงตัวแปรเพศเท่านั้นที่มีความสัมพันธ์กับความรู้ในเรื่อง “สถานการณ์”ของ ป่าชายเลนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่สำหรับความรู้ในเรื่อง “คุณค่า” ของป่าชายเลน กลับพบว่า ตัวแปรเพศ ระดับการศึกษา การใช้ประโยชน์จากป่าชายเลน และการให้ความร่วมมือในการปลูกป่า มีความสัมพันธ์กับความรู้ของหัวหน้าครัวเรือนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ