Abstract:
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของเมืองนครราชสีมาและเมืองขอนแก่นในฐานะเมืองศูนย์กลางความเจริญในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพื่อเสนอแนะบทบาทที่เหมาะสมในการพัฒนาในอนาคต วิธีการวิเคราะห์ได้แก่ SCALOGRAMS ANALYSIS โดยพิจารณาตัวแปรทั้งสิ้น 40 ตัว ในด้านอุตสาหกรรม การค้าบริการ การศึกษา สาธารณสุข และการคมนาคมขนส่ง ผลของการศึกษาพบว่าในช่วงต้นแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 7 (พ.ศ.2535-2539) เมืองนครราชสีมาและเมืองขอนแก่นมีบทบาทเป็นศูนย์กลางด้านการด้านบริการ การศึกษา สาธารณสุข และการคมนาคมขนส่ง และในช่วงปลายแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 7 (พ.ศ.2535-2539) พบว่าเมืองนครราชสีมามีบทบาทเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรม การค้าบริการ การศึกษา สาธารณสุข และการคมนาคมขนส่งของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ขณะที่เมืองขอนแก่นมีบทบาทเป็นศูนย์กลางอุตสาหกรรม การค้าบริการ การศึกษา สาธารณ สุข และการคมนาคมขนส่งของภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลางและตอนบน ทั้งนี้ผลจากการวิเคราะห์ตัวแปรประเภทต่างๆ ในรายละเอียด พบว่าเมืองนครราชสีมาและเมืองขอนแก่นมีบทบาทในด้านต่างๆ สูงขึ้นในช่วงปลายแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 7 (พ.ศ.2535-2539) จากการวิเคราะห์บทบาทและแนวโน้มในการพัฒนาของเมืองนครราชสีมา และเมืองขอนแก่นสามารถนำมาสรุปเป็นข้อเสนอแนะเกี่ยวกับบทบาทของเมืองทั้งสองในอนาคตได้ดังนี้ เมืองนครราชสีมา เป็นศูนย์กลางความเจริญในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่างที่มีบทบาทหลักด้านอุตสาหกรรม การค้าบริการ และบทบาทรองด้านการศึกษา สาธารณสุข และการคมนาคมขนส่ง เมืองขอนแก่น เป็นศูนย์กลางความเจริญในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนและตอนกลางที่มีบทบาทหลักด้านการค้าบริการ การศึกษา สาธารณสุข และการคมนาคมขนส่ง บทบาทรองด้านอุตสาหกรรม
