Abstract:
ลักษณะทางกายวิภาคศาสตร์ของรากฟันกรามและช่องรากฟันมีอิทธิพลต่อการดำเนินโรค และการวางแผนในการรักษาโรคปริทันต์ วัตถุประสงค์ของการวิจัยนี้ เพื่อศึกษาความกว้างของทางเข้าช่องรากฟัน และความยาวลำตัวรากฟันของฟันกรามแท้ซี่ที่ 1 และฟันกรามแท้ซี่ที่ 2 ของประชากรที่อยู่ในประเทศไทย ตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยนี้ ประกอบด้วย ฟันกรามแท้บน 200 ซี่ ฟันกรามแท้ล่าง 200 ซี่ (ซี่ที่ 1 และซี่ที่ 2 อย่างละ 100 ซี่) ความกว้างของทางเข้าช่องรากฟัน และความยาวลำตัวรากฟันถูกวัด โดยใช้ระบบวิเคราะห์ภาพด้วยคอมพิวเตอร์จากภาพถ่าย และนำมาเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างฟันกรามท้าซี่ที่ 1 และฟันกรามแท้ซี่ที่ 2 โดยใช้สถิติ Z-test ผลการวิจัยพบว่า ฟันกรามแท้บนซี่ที่ 1 มีค่าเฉลี่ยของความยาวลำตัวรากฟันด้านใกล้แก้ม ด้านใกล้กลาง และด้านไกลกลาง เท่ากับ 4.27 ± 0.85, 4.23 ± 0.81 และ 4.60 ± 0.93 มม. ฟันกรามแท้บนซี่ที่ 2 เท่ากับ 4.22 ± 0.77, 4.47 ± 0.73 และ 4.52 ± 0.85 มม. ส่วนความยาวลำตัวรากฟันด้านใกล้แก้ม และด้านใกล้ลิ้นของฟันกรามล่างท้าซี่ที่ 1 เท่ากับ 3.22 ± 0.62 และ 4.25 ± 0.62 มม. ฟันกรามล่างแท้ซี่ที่ 2 เท่ากับ 3.35 ± 0.68 และ 3.30 ± 0.67 มม. ค่าเฉลี่ยความกว้างของทางเข้าช่องรากฟันด้านใกล้แก้ม ด้านใกล้กลาง และด้านไกลกลาง ของฟันกรามแท้บนซี่ที่ 1 เท่ากับ 0.78 ± 0.32, 1.15 ± 0.39 และ 1.02 ± 0.43 มม. ฟันกรามท้าบนซี่ที่ 2 เท่ากับ 0.74 ± 0.27, 1.13 ± 0.38, และ 1.02 ± 0.33 มม. ส่วนความกว้างอขงทางเข้าช่องรากฟันด้านใกล้แก้ม และด้านใกล้ลิ้นของฟันกรามล่างแท้ซี่ที่ 1 เท่ากับ 1.11 ± 0.31 และ 1.33 ± 0.37 มม. ฟันกรามแท้ล่างซี่ที่ 2 เท่ากับ 0.84 ± 0.29 และ 0.96 ± 0.37 มม. การเปรียบเทียบสรุปได้ว่า ความยาวลำตัวรากฟันด้านใกล้กลางของฟันกรามแท้บนซีที่ 2 ยาวกว่าฟันกรามแท้บนซีที่ 1 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ความยาวลำตัวรากฟันด้านใกล้แก้มของฟันกรามแท้ล่างสั้นกว่าด้านใกล้ลิ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) สำหรับความกว้างของทางเข้าช่องรากฟันพบว่า ความกว้างของทางเข้าช่องรากฟันทางด้านใกล้กลางของฟันกรามแท้บนกว้างกว่าด้านไกลกลางและด้านใกล้แก้ม ส่วนฟันกรามแท้ล่างพบว่า ความกว้างของทางเข้าช่องรากฟันด้านใกล้แก้มแคบกว่าด้านใกล้ลิ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) และความกว้างของทางเข้าช่องรากฟันของฟันกรามแท้ล่างซี่ที่ 1 กว้างกว่าฟันกรามแท้ล่างซี่ที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05)
