สุขภาพจิตของพระภิกษุสงฆ์ในกรุงเทพมหานคร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาสภาวะสุขภาพจิตและปัจจัยที่มีผลต่อสุขภาพจิต ได้แก่ อายุจำนวนพรรษาที่บวช สถานภาพของสงฆ์ สถานภาพสมรสก่อนบวช การประกอบอาชีพก่อนบวช ระดับการศึกษาก่อนบวช ระดับการศึกษาทางธรรม ภูมิลำเนาเดิม เศรษฐานะก่อนบวช โรคทางกาย และการใช้ยาและสารเสพติดก่อนบวช ของพระภิกษุสงฆ์ใกรุงเทพมหานคร จำนวนทั้งหมด 900 รูป ซึ่งได้จากการสุ่มแบบ Multi - stage Cluster Sampling Technique เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไปและแบบทดสอบสุขภาพจิต Symptom Checklist-90 (SCL-90) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Unpaired t-test ANOVA (F-test) และการทดสอบความแตกต่างเป็นรายคู่โคยวิธีของ Scheffe ผลการวิจัยพบว่า พระภิกษุสงฆ์มีสุขภาพจิตในลักษณะที่มีปัญหาสุขภาพจิต ร้อยละ 33.89 โดยพบกลุ่มอาการด้านพฤติกรรมและความคิดที่บ่งชี้ถึงอาการของโรคจิตมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 50.49 รองลงมา คือ ความรู้สึกกลัวโดยไม่มีสาเหตุ ร้อยละ 44.92 และความรู้สึกว่ามีอาการทางกาย ร้อยละ 36.72 พระภิกษุสงฆ์ที่มีกลุ่มอาการทางสุขภาพจิตแตกต่างกันเมื่อจำแนกตามปัจจัยที่ศึกษาพบว่าพระภิกษุสงฆ์กลุ่มอายุ 21-25ปี สถานภาพสมรส (ก่อนบวช) หม้าย/หย่าร้าง/แยกกันอยู่ รายได้ของครอบครัว(ก่อนบวช) ต่ำกว่า 5,000 บาท/เดือน ภูมิลำเนาเดิมอยู่ที่ต่างจังหวัด มีโรคทางกาย มีการใช้ยาและสารเสพติดก่อนบวช ไม่ได้ประกอบอาชีพก่อนบวช มีจำนวนพรรษา 1-5 ปี และเรียนปริยัติธรรมแผนกธรรมและแผนกบาลี มีค่าคะแนนเฉลี่ยกลุ่มอาการทางสุขภาพจิตสูงกว่ากลุ่มอื่น ๆ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ 0.005