Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสวงหาแนวทางการกำหนดหลักเกณฑ์การจ่ายเงินสินบนนำจับและเงินรางวัลนำจับที่เหมาะสม โดยการศึกษาเปรียบเทียบแนวคิดพื้นฐานในการจ่ายเงิน ได้แก่ ความหมาย ลักษณะ วัตถุประสงค์ รวมทั้งกฎหมายที่กำหนดหลักเกณฑ์การจ่ายเงินสำหรับการปราบปรามอาชญากรรมเรื่องต่างๆทั้งเงินสินบนนำจับและเงินรางวัลนำจับของไทยและเงินรางวัลในต่างประเทศ จากการศึกษาพบว่า เงินสินบนนำจับและเงินรางวัลนำจับเป็นเงินที่จ่ายให้แก่บุคคลที่มีส่วนร่วมในการปราบปรามอาชญากรรม ซึ่งสามารถแยกเงินสินบนนำจับและเงินรางวัลนำจับออกจากกันได้เป็น 2 กลุ่ม คือ เงินสินบนนำจับเป็นเงินที่จ่ายแก่ประชาชนผู้แจ้งความนำจับ ส่วนเงินรางวัลนำจับเป็นเงินที่จ่ายให้แก่เจ้าหน้าที่ของรัฐ เมื่อพิจารณากฎหมายที่กำหนดหลักเกณฑ์การจ่ายเงินสินบนรางวัลของประเทศไทยพบว่ามีกฎหมายที่เกี่ยวข้องเป็นจำนวนมากและมักกำหนดหลักเกณฑ์การจ่ายเงินทั้งสองประเภทรวมๆกันโดยให้ความสำคัญกับเงินรางวัลนำจับแก่เจ้าหน้าที่มากกว่าเงินสินบนนำจับ กล่าวได้ว่า การจ่ายเงินสินบนนำจับและเงินรางวัลนำจับของไทยขาดแนวคิดในการจ่ายเงินสินบนนำจับและเงินรางวัลจับที่ชัดเจน ขาดแนวคิดในการพิจารณากลุ่มของกฎหมายหรือความผิดที่สมควรจ่ายเงินสินบนรางวัล รวมทั้งมีเนื้อหาเกี่ยวกับหลักเกณฑ์การจ่ายเงินสินบนรางวัลที่ไม่ชัดเจน ไม่เหมาะสม และทำให้เกิดความไม่เป็นธรรม เช่น วิธีการพิจารณาจ่ายเงิน ผู้มีสิทธิได้รับเงินและจำนวนเงินที่จ่าย เป็นต้น และทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับการจ่ายเงินสินบนรางวัล เช่น ความซับซ้อน ความเป็นธรรม ความเหมาะสม และปัญหาการทุจริตคอร์รัปชั่น เป็นต้น ซึ่งแตกต่างจากแนวคิดในการจ่ายเงินรางวัลในต่างประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา อินเดีย ญี่ปุ่น ฟิลิปปินส์ ที่มีการกำหนดแนวคิดในการจ่ายเงินรางวัลอย่างชัดเจน มุ่งเน้นการจ่ายเงินให้แก่ประชาชน และกำหนดกลุ่มของกฎหมายหรือความผิดที่สมควรจ่ายเงินรางวัลในจำนวนไม่มาก รวมทั้งมีการกำหนดเนื้อหาเกี่ยวกับหลักเกณฑ์การจ่ายเงินรางวัลแก่ผู้มีสิทธิอย่างชัดเจนและเหมาะสม ด้วยเหตุผลที่กล่าวมาข้างต้น จึงเสนอให้กำหนดแนวความคิดพื้นฐานเกี่ยวกับการจ่ายเงินสินบนนำจับและเงินรางวัลนำจับที่แยกออกจากกันอย่างชัดเจน มุ่งเน้นการจ่ายเงินให้แก่ประชาชนมากกว่าเจ้าหน้าที่ มีการกำหนดกลุ่มของกฎหมายหรือความผิดที่สมควรให้มีการจ่ายเงินสินบนนำจับและเงินรางวัลนำจับที่สอดคล้องกับแนวคิดและวัตถุประสงค์ของเงินแต่ละประเภท รวมทั้งปรับปรุงหลักเกณฑ์การจ่ายเงินสินบนรางวัลให้มีความชัดเจนและเหมาะสม เพื่อแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับการจ่ายเงินสินบนรางวัลและทำให้การจ่ายเงินสินบนรางวัลของไทยมีความเหมาะสมมากยิ่งขึ้น
