Abstract:
จากการทดสอบเบื้องต้นพบว่าสารสกัดหยาบด้วย methanal ของเอื้องผึ้งมีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ไลเปสมากกว่าร้อยละ 80 ที่ความเข้มข้น 100 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อสกัดแยกสารที่เป็นองค์ประกอบทางเคมีจาก Dendrobium lindleyi หรือเอื้องผึ้ง และพิสูจน์โครงสร้างของสารบริสุทธิ์ที่มียับยั้งเอนไซม์ไลเปส ซึ่งจะใช้วิธี bioassay guided fractionation ในการคัดกรองฤทธิ์ในแต่ละขั้นตอนของการแยกสกัด ส่วนการแยกสกัดสารบริสุทธิ์จะใช้วิธี column chromatography ผ่าน silica gel column และ Sephadex LH-20 column อีกทั้งยังใช้วิธี thin layer chromatography มาช่วยในการหา solvent system ที่เหมาะสมในการสกัดและช่วยทำนายแนวโน้มการสกัดได้ จากนั้นนำสารที่ได้ไปพิสูจน์โครงสร้างทางเคมีด้วยเทคนิค NMR spectroscopy และนำมาทดสอบฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ไลเปสด้วยวิธี lipase inhibitory assay โดยผลการวิจัยพบว่าสามารถสกัดแยกสารบริสุทธิ์ได้ 2 ชนิด และเมื่อนำสารดังกล่าวไปวิเคราะห์โครงสร้างทางเคมี พบว่าสาร moscatilin (1) และ cypripedin (2) ซึ่งจากการทดสอบฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ไลเปสพบว่าสาร moscatilinไม่มีฤทธิ์ในการยับยั้งเอนไซม์ไลเปสส่วนสาร cypripedin สามารถยับยั้งเอนไซม์ไลเปสได้โดยมีค่า IC50 เท่ากับ 320.34 ไมโครโมลาร์ จากผลงานวิจัยที่กล่าวมาข้างต้นทั้งหมดสามารถสรุปได้ว่า cypripedin เป็นสารสกัดที่พบในเรื่องผึ้งที่มีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ไลเปส