Abstract:
การศึกษาแบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาคุณภาพการนอนหลับและอาการไม่พึงประสงค์
จากการใช้ยา zolpidem หรือ melatonin สำหรับรักษาโรคนอนไม่หลับเรื้อรังในผู้ป่วยที่มีอายุ 18 ปีขึ้นไป ประเมิน
คุณภาพการนอนหลับโดยใช้แบบประเมินของพิตส์เบิร์ก (PSQI) ซึ่งประเมินการนอนหลับในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมา
และสัมภาษณ์ผู้ป่วย ณ ศูนย์นิทราเวช โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2560 ถึงเดือนมีนาคม 2561
วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา, Kruskal Wallis, one-way ANOVA และ Mann-Whitney U test.
ผู้เข้าร่วมงานวิจัยจำนวน 22 คน แบ่งเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มที่ได้รับ zolpidem 12 คน melatonin 6
คน และ zolpidem ร่วมกับ melatonin 4 คน ผลการศึกษาพบว่าหลังจากได้รับการรักษาด้วยยาเป็นระยะเวลา
เฉลี่ย 1 ปี กลุ่ม zo(pidem มีคะแนน PSQI เฉลี่ย 10.83±3.78 คะแนน มีผู้ป่วยที่มีคุณภาพการนอนหลับดี ร้อยละ
16.7 กลุ่ม melatonin มีคะแนน PSOI เฉลี่ย 8.00 ±2.37 คะแนน มีผู้ป่วยที่มีคุณภาพการนอนหลับดี ร้อยละ 16.7
กลุ่มที่ได้รับยาสองชนิดร่วมกัน ไม่พบผู้ป่วยที่มีคุณภาพการนอนหลับดี และมีคะแนน PSQI เฉลี่ย 10.50±3.00
คะแนน คะแนนของทั้งสามกลุ่มไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.250) แต่พบคะแนนของ
องค์ประกอบที่ 2 (ระยะเวลาที่ใช้ตั้งแต่เข้านอนจนถึงหลับ) แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.032) และ
พบว่ากลุ่ม melat onin มีคะแนนองค์ประกอบที่ 2 น้อยกว่ากลุ่ม zolpidem อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p=0.018)
อาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา zolpidem ได้แก่ ง่วงนอนระหว่างวัน ร้อยละ 58.3 อาการหลงลืมและ
ความจำไม่ดี ร้อยละ 58.3 สมาธิหรือการตัดสินใจแย่ลง ร้อยละ 50.0 อ่อนเพลีย ร้อยละ 41.7 ฝันร้าย ร้อยละ 16.7
พบตั้งแต่ระดับรุนแรงน้อยจนถึงรุนแรงมาก ส่วนผลข้างเคียงจากการใช้ยา melatonin ได้แก่ ง่วงนอนระหว่างวัน
ร้อยละ 50.0 สมาธิหรือการตัดสินใจแย่ลง ร้อยละ 16.7 อาการหลงลืมและความจำไม่ดี ร้อยละ 16.7 พบในระดับ
รุนแรงน้อยถึงปานกลาง ส่วนกลุ่มที่ได้รับยาสองชนิดร่วมกัน พบอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยาไม่แตกต่างไปจากกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับยาแต่ละชนิด จากการศึกษาสรุปได้ว่า ยา zolpidem หรือ melatonin ส่งผลต่อคุณภาพการนอนหลับไม่แตกต่างกันและ จากการใช้ยาเป็นระยะเวลาเฉลี่ย 1 ปี ส่งผลให้คุณภาพการนอนหลับดีเพียงร้อยละ 13.6 คะแนน zolpidemทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยามากกว่า melatonin
