ความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานที่สร้างสรรค์ขึ้นตามสัญญาจ้างแรงงาน

Abstract

งานวิจัยนี้ศึกษาปัญหาการกาหนดผู้มีลิขสิทธิ์ในงานที่สร้างสรรค์ขึ้นภายใต้สัญญาจ้างแรงงาน ตามมาตรา 9 แห่งพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ซึ่งกาหนดให้ลิขสิทธิ์ในงานที่ลูกจ้างได้สร้างสรรค์ขึ้นเป็นของลูกจ้างผู้สร้างสรรค์ แต่นายจ้างมีสิทธินางานนั้นออกเผยแพร่ต่อสาธารณชนได้ตามวัตถุประสงค์แห่งการจ้างนั้น เว้นแต่จะทาเป็นหนังสือตกลงกันไว้เป็นอย่างอื่น ซึ่งหลักการภายใต้บทบัญญัติดังกล่าวประกอบกับการขาดหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนได้ก่อให้เกิดความไม่เป็นธรรมแก่คู่สัญญาและมีปัญหาในทางกฎหมายและการบังคับใช้ในทางปฏิบัติ จึงนาไปสู่ปัญหาว่าจะมีแนวทางในการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายอย่างไรที่จะช่วยลดปัญหาและสอดคล้องกับเจตนารมณ์ของกฎหมายและสภาพการณ์การใช้งานลิขสิทธิ์ในปัจจุบันยิ่งขึ้น ผู้วิจัยได้ศึกษาวิเคราะห์ปัญหาและผลกระทบของการกาหนดผู้มีลิขสิทธิ์ในงานที่ลูกจ้างสร้างสรรค์ขึ้น ทั้งในกรณีที่กฎหมายกาหนดให้ลูกจ้างเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ และกรณีที่กฎหมายกาหนดให้นายจ้างเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ พร้อมทั้งรูปแบบหลักเกณฑ์อื่น ๆ ในปัจจุบัน และได้เสนอแนวทางการพิจารณาปรับปรุงกฎหมายโดยเริ่มตั้งแต่แนวทางการพิจารณาทบทวนผู้ที่ควรเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานที่ลูกจ้างสร้างสรรค์ขึ้น แนวทางการกาหนดหลักเกณฑ์ให้มีความชัดเจนและเหมาะสมเมื่อกาหนดผู้มีลิขสิทธิ์แล้ว และแนวทางและข้อควรพิจารณาอื่น ๆ ในการกาหนดหลักเกณฑ์เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมและเกิดประโยชน์สูงสุด