Abstract:
การศึกษาและสำรวจหอยทากบกในพื้นที่ของโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช อันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ ใน 2 บริเวณได้แก่ หมู่เกาะแสมสาร จังหวัดชลบุรี และ พื้นที่เขาวังเขมร-ช่องเขาขาด อำเภอไทรโยค จังหวัด กาญจนบุรี พบหอยหอยขัดเปลือกวงศ์ Ariophantidae ที่จัดได้ว่าพบได้ทั่วไปและมีการแพร่กระจายกว้างทั่วประเทศไทย 2 ชนิดคือหอยทากสยาม Cryptozona siamensis และหอยขัดเปลือกธรรมดา Sarika resplenden จากเอกสารที่รายงานเกี่ยวกับหอยในวงศ์นี้ในพื้นที่ใกล้เคียงกับประเทศไทยและมีแนวโน้มที่จะพบวงศ์หอยขัดเปลือกในประเทศไทย มีอยู่ประมาณ 60 ชนิด โดยในพื้นที่ อพ.สธ. ทั้งในภาคตะวันออกและ ภาคตะวันตกพบแล้วประมาณ 25 ชนิด แต่ส่วนใหญ่ไม่สามารถตรวจหาชื่อวิทยาศาสตร์ได้ ซึ่งจากการศึกษากายวิภาคระบบสืบพันธุ์ในขั้นต้นของกลุ่มหอยวงศ์หอยขัดเปลือกที่สามารถตรวจสอบชื่อวิทยาศาสตร์ได้ 22 ชนิด พบว่าส่วนของ male genitalia ในหอย Hemiplecta weinkauffiana มีลักษณะสัณฐานที่แตกต่างจาก
ของวงศ์ Ariophantidae แต่เหมือนกับวงศ์ Dyakiiade นอกจากนี้ยังพบหอยเดื่อเปลือกไหม้ Hemiplecta funerea ที่จังหวัดน่าน ซึ่งมีรายงานครั้งแรกเมื่อปี 1896 (พ.ศ. 2439) ที่ประเทศไทย และหลังจากนั้นก็ไม่เคย มีรายงานอีกเลยจนกระทั่งการศึกษาในกครั้งนี้ ซึ่งเป็นประเด็นทางอนุกรมวิธานที่สาคัญที่จะรายงานการค้นพบ อีกครั้งหนึ่ง