Abstract:
โรคตาโปนจากไทรอยด์ (Graves’ Ophthalmopathy, GO) เป็นโรคที่มีการพัฒนามาจากโรคคอพอกแบบ เป็นพิษ (Graves’ hyperthyroidism) ถูกจัดเป็นโรคภูมิคุ้มกันต้านเนื้อเยื่อตนเองชนิดหนึ่ง โดยมีสาเหตุการเกิดมาจาก การที่ร่างกายผลิต autoantibody ที่สามารถจับกับ Thyroid Stimulating Hormone Receptor (TSHR) ซึ่งถูก แสดงออกบนผิวเซลล์ของเซลล์ไฟโบรบลาสต์จากดวงตา ส่งผลให้เซลล์ดังกล่าวสามารถเพิ่มจำนวนและเปลี่ยนแปลงไป เป็นเซลล์ myofibroblast หรือ เซลล์ adipocyte และเกิดการสะสมของไขมันและขยายขนาดของเนื้อเยื่อรอบดวงตา (tissue expansion) อีกทั้งยังสามารถถูกกระตุ้นได้จาก growth factor ที่หลั่งออกมาจากเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน บริเวณรอบดวงตา อาทิเช่น PDGF-BB และ IGF-1 ได้ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการต่าง ๆ เช่น ลูกตาถูกดันออกมา จนไม่ สามารถปิดตาได้สนิท และอาจเกิดอาการตาบอดในผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง โดยแนวทางการรักษาในปัจจุบัน ได้แก่ การ ใช้ยาสเตียรอยด์และการผ่าตัด ซึ่งมีผลข้างเคียงและยังไม่จำเพาะกับสาเหตุการเกิดโรค ในงานวิจัยนี้จึงมุ่งเน้นศึกษาไปที่ บทบาทของ PDGF-BB และ IGF-1 ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการทาง epigenetics ประเภท Histone acetylation และ Histone deacetylation ในกระบวนการพัฒนาของเซลล์ไขมัน (Adipocyte differentiation) โดยทำการทดลองเลี้ยง เซลล์ไฟโบรบลาสต์จากดวงตาในสภาวะต่าง ๆ เป็นระยะเวลา 14 วัน จากนั้นย้อมไขมันภายในเซลล์ด้วยวิธี Oil Red O staining และสกัด RNA เพื่อวัดระดับการแสดงออกของ PPAR -γ CD90 และ HDAC mRNA ด้วยเทคนิค real-time PCR พบว่า เซลล์ที่ถูกเลี้ยงในสภาวะ Non-differentiation ที่มี PDGF-BB มีการแสดงออกของ PPAR -γ ซึ่งเป็น Adipogenic marker (p=0.1865) และ HDAC5 mRNA เพิ่มมากขึ้น (p<0.05) เมื่อเปรียบเทียบกับเซลล์ที่ถูกเลี้ยงใน สภาวะ Non-differentiation อีกทั้งการแสดงออกของยีน PPAR- γ ยังมีแนวโน้มในการมีความสัมพันธ์แบบบวกกับ การแสดงออกของยีน HDAC5 (p=0.1875) จึงสรุปได้ว่า PDGF-BB สามารถกระตุ้นให้เกิดกระบวนการ Adipocyte differentiation ของเซลล์ไฟโบรบลาสต์จากดวงตา โดยอาศัยการทำงานของเอนไซม์ HDAC5 โดยในการทดลองต่อไป ควรทดลองเพิ่มเติมโดยใช้ HDAC inhibitor (HDACi) เพื่อยับยั้งการเกิดกระบวนการดังกล่าว เพื่อหาหนทางการรักษา ที่จำเพาะต่อกระบวนการ Adipocyte differentiation ของเซลล์ไฟโบรบลาสต์จากดวงตาในผู้ป่วยตาโปนจากไทรอยด์ ต่อไป