Abstract:
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพัฒนาการของชุมชนไทยเขิน บ้านสันก้างปลา จังหวัดเชียงใหม่ 2) ศึกษาเอกลักษณ์การตั้งถิ่นฐานและความเชื่อมโยงของการตั้งถิ่นฐานของชุมชนไทยเขิน กับสภาพแวดล้อมและคติความเชื่อ 3) ศึกษาปัญหาและแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของชุมชน 4) เสนอกรอบแนวทางการอนุรักษ์ชุมชนไทยเขินควบคู่กับการพัฒนาที่เหมาะสม จากการศึกษาพบว่าชุมชนไทยเขิน บ้านสันก้างปลาเป็นชุมชนเก่าแก่แห่งหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่ ชุมชนไทยเขินนี้มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมอันดีงามที่มีมาตั้งแต่อดีต โดยสื่อออกให้เห็นทางด้านการตั้งถิ่นฐาน ลักษณะทางสถาปัตยกรรมและวิถีชีวิตของชุมชน ปัจจุบันนโยบายการพัฒนาของภาครัฐ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างมากต่อชุมชนทั้งทางด้านโครงสร้างพื้นฐานและการใช้พื้นที่ ก่อให้เกิดการขยายตัวของชุมชนอย่างไร้ทิศทาง และส่งผลให้สูญเสียเอกลักษณ์ทางสถาปัตยกรรมและวิถีชีวิตดั้งเดิมของชุมชน กรอบแนวทางการอนุรักษ์ชุมชนไทยเขิน บ้านสันก้างปลา ประกอบด้วยการสร้างความเข้าใจในคุณค่าและเอกลักษณ์ของชุมชน และการสนับสนุนให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ชุมชน การใช้มาตรการทางผังเมืองในการควบคุมการใช้ที่ดิน และการพัฒนาการท่องเที่ยวที่เหมาะสมสำหรับชุมชน
