Abstract:
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพัฒนาการของชุมชนเมืองเก่าพุมเรียง จากอดีตจนถึงปัจจุบัน 2) ศึกษาเอกลักษณ์การตั้งถิ่นฐานและองค์ประกอบสำคัญทางกายภาพ เศรษฐกิจสังคม และวิถีชีวิตของชุมชนเมืองเก่าพุมเรียง ตลอดจนความเชื่อมโยงในการดำเนินชีวิตคนในชุมชนกับสภาพแวดล้อม 3) ศึกษาสภาพปัญหาและแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของชุมชนเมืองเก่าพุมเรียง 4) เสนอมาตรการที่เหมาะสมในการอนุรักษ์ และพัฒนาชุมชนเมืองเก่าพุมเรียง ชุมชนเมืองเก่าพุมเรียงมีความหลากหลายทางด้านสังคม วัฒนธรรมประเพณี และวิถีชีวิตที่ได้รับอิทธิพลจากค่านิยม และความเชื่อทางศาสนา ในอดีตชุมชนแห่งนี้มีการเปลี่ยนแปลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป แต่ในระยะหลังชุมชนมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและการดำเนินชีวิตของคนในชุมชน ก่อให้เกิดเปลี่ยนแปลงระบบกิจกรรมในพื้นที่จากหัตถกรรมเพื่อยังชีพมาเป็นอุตสาหกรรมในครัวเรือน และมีการต่อเติมอาคารบ้านเรือน อย่างไรก็ตามเมื่อพัฒนาในภาพรวมของชุมชนแล้ว การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวยังถือเป็นส่วนน้อย ชาวบ้านส่วนใหญ่ยังคงรักษารูปแบบของกิจกรรมการใช้พื้นที่และวิถีชีวิตดั้งเดิมเอาไว้อาคารบ้านเรือนแม้จะมีการต่อเติม แต่ส่วนใหญ่ก็ยังคงรูปแบบของสถาปัตยกรรมดั้งเดิมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของชุมชนเมืองเก่าพุมเรียง ข้อเสนอแนะแนวทางในการพัฒนา และอนุรักษ์ชุมชนเมืองเก่าพุมเรียงได้แก่ การส่งเสริมให้ชาวบ้านรักษาเอกลักษณ์ที่ดีงามของชุมชนไว้อย่างยั่งยืน การพัฒนารูปแบบการใช้ที่ดินสถาปัตยกรรมและภูมิสถาปัตยกรรมที่เหมาะสมกับชุมชน และการศึกษาแนวทางการพัฒนาพื้นที่เพื่อรองรับกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ที่มีความเหมาะสมกับสภาพชุมชน
