แนวทางการส่งเสริมความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครูสำหรับการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียนที่มีความหลากหลาย : การประยุกต์ใช้วิธีการวาดเส้นเวลา

Abstract

การออกแบบการจัดการเรียนรู้ที่เป็นสากล (UDL) เป็นกรอบแนวคิดทางวิทยาศาสตร์ที่สามารถตอบสนองต่อความต้องการของผู้เรียนที่หลากหลายได้ โดยมีหลักการ 3 ข้อ ได้แก่ 1) วิธีการที่หลากหลายสำหรับการนำเสนอ 2) วิธีการที่หลากหลายสำหรับการแสดงออกพฤติกรรมและความคิด และ 3) วิธีการที่หลากหลายสำหรับความยึดมั่นผูกพัน จึงควรมีแนวทางการส่งเสริมความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครูสำหรับจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียนที่มีความหลากหลาย การวิจัยครั้งนี้จึงวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อพัฒนาเครื่องมือประเมินความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครูสำหรับการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียนที่มีความหลากหลาย 2) เพื่อวิเคราะห์ความสามารถและปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครู สำหรับการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียนที่มีความหลากหลาย 3) เพื่อวิเคราะห์จุดแข็ง จุดที่ควรพัฒนาของการจัดการศึกษาตามหลักสูตรครุศาสตร์ในการส่งเสริมความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครู โดยประยุกต์ใช้เทคนิคการวาดเส้นเวลา และ 4) เพื่อพัฒนาแนวทางในการส่งเสริมความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครูสำหรับการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียนที่มีความหลากหลาย การวิจัยแบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ ระยะที่ 1 การพัฒนาเครื่องมือวัดความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครู โดยสร้างเครื่องมือการวัดความสามารถในการใช้ UDL ระยะที่ 2 การวิเคราะห์ความสามารถและปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครู โดยมีตัวอย่างวิจัย คือ นิสิตครูที่เข้าศึกษาในปีการศึกษา 2559 และ 2560 จำนวน 135 คน รวมทั้งจัดกลุ่มของนิสิตครูตามระดับความสามารถในการใช้ UDL ด้วยเทคนิค K – Means clustering และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพจากเอกสารหลักสูตร ประมวลรายวิชาที่เกี่ยวข้องกับจิตวิทยา การสัมภาษณ์อาจารย์ผู้สอนในรายวิชาจิตวิทยาและการสัมภาษณ์นิสิตครู ระยะที่ 3 เป็นการพัฒนาแนวทางการส่งเสริมความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครู ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1) ผลการพัฒนาเครื่องมือวัดความสามารถในการใช้ UDL พบว่า มีความตรงเชิงเนื้อหา (IOC, 1.00) มีความเที่ยง (Cronbach’s alpha, .76 - .88) มีความตรงเชิงโครงสร้างเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด (χ2 (1, N = 92) = 2.867, p = .09, CFI = .982, TLI = .946, RMSEA = .142, SRMR = .033) และเหมาะสมที่จะนำไปใช้ในการประเมินความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครู 2) ผลการวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสามารถในการใช้ UDL พบว่า ความรู้เกี่ยวกับ UDL มีอิทธิพลทางตรงต่อการรับรู้ความสามารถในการจัดการเรียนการสอนแบบเรียนรวม (β =.192) การรับรู้ความสามารถในการจัดการเรียนการสอนแบบเรียนรวม มีอิทธิพลทางตรงต่อทัศนคติที่มีต่อการเรียนรวม (β =.831) และมีอิทธิพลต่อความสามารถในการใช้ UDL (β =.842) และเมื่อจัดกลุ่มนิสิตครูตามระดับความสามารถในการใช้ UDL ด้วยเทคนิค K – Means Clustering จะได้นิสิตครูที่มีความสามารถในการใช้ UDL ระดับสูง จำนวน 98 คนและนิสิตครูที่มีความสามารถในการใช้ UDL ระดับต่ำ จำนวน 37 คน 3) ผลการวิเคราะห์จุดแข็งและจุดที่ควรพัฒนาของการจัดการศึกษาตามหลักสูตรครุศาสตร์โดยประยุกต์ใช้วิธีการวาดเส้นเวลา พบว่า รายวิชาที่เกี่ยวข้องกับจิตวิทยาเรียนในช่วงแรกของหลักสูตรและไม่ได้ส่งเสริมอย่างต่อเนื่องตลอดหลักสูตร และหลักสูตรเน้นการบรรยาย แต่มีการปฏิบัติน้อย รวมถึงนิสิตครูขาดความรู้เกี่ยวกับหลักการของ UDL และ 4) แนวทางการส่งเสริมความสามารถในการใช้ UDL ของนิสิตครู จะเกิดขึ้นได้เมื่อนิสิตครูมีความรู้เกี่ยวกับ UDL จากนั้นจึงจะก่อให้เกิดการรับรู้ความสามารถในการจัดการเรียนการสอนแบบเรียนรวม และความสามารถในการใช้ UDL โดยการจัดวางหลักสูตรของคณะครุศาสตร์ ในช่วงแรกหลักสูตรควรเน้นให้ความรู้ทางทฤษฎี ช่วงกลางหลักสูตรควรเน้นจัดกิจกรรมเสริมประสบการณ์ และช่วงสุดท้ายของหลักสูตรควรเน้นการปฏิบัติเพื่อให้นิสิตครูได้รับประสบการณ์ตรง