Abstract:
วิทยานิพนธ์เล่มนี้นำเสนอกลวิธีการแปลข้ามวัฒนธรรมจากภาษาไทยเป็นภาษาสเปนในบทบรรยายภาพยนตร์ชุดเรื่องตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ภาค 1 องค์ประกันหงสา โดยวิเคราะห์เปรียบเทียบกรณีการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรม 60 คำที่ปรากฏในบทบรรยายภาพยนตร์ภาษาสเปนดังกล่าวเพื่อระบุกลวิธีที่ผู้แปลใช้ในการแปล และวิเคราะห์ประสิทธิภาพในการสื่อความหมายของ คำแปลที่ได้ จากการศึกษาพบว่า คำศัพท์ทางวัฒนธรรมที่พบมีทั้งหมด 6 หมวดหมู่ ได้แก่ หมวดนิเวศวิทยา หมวดวัตถุ หมวดการเมืองการปกครอง หมวดการงาน หมวดความเชื่อและศาสนา และหมวดชื่อสถานที่ และกลวิธีที่ผู้แปลเลือกใช้มีทั้งหมด 5 กลวิธี ได้แก่ การทับศัพท์ การใช้คำที่เป็นที่รู้จักแล้วในภาษาปลายทาง การแทนที่ด้วยคำเทียบเท่าทางวัฒนธรรม การสร้างความเทียบเท่าด้านการใช้งาน และการตัดออก โดยพบว่ากลวิธีที่มีการใช้มากที่สุดในการแปลคำทางวัฒนธรรมทุกหมวด ยกเว้นหมวดชื่อสถานที่ คือกลวิธีการสร้างความเทียบเท่าด้านการใช้งาน และปัจจัยที่ผู้แปลคำนึงถึงในการเลือกใช้กลวิธีการแปลคือการสื่อความหมายและการแปลให้อยู่ในหลักเกณฑ์ของบทบรรยายภาพยนตร์ ผู้วิจัยยังได้วิเคราะห์ประสิทธิภาพในการสื่อความหมายของคำแปลที่ได้จากแต่ละกลวิธี โดยจำแนกระดับความเทียบเท่าของความหมายที่เกิดขึ้นออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ระดับความหมายอ้างถึง ระดับความหมายที่เข้าใจได้จากบริบทประกอบ ระดับความหมายที่เทียบเท่ากันเฉพาะด้านการใช้งาน และสรุปได้ว่าประสิทธิภาพของแต่ละกลวิธีขึ้นอยู่กับว่าผู้แปลเลือกใช้กลวิธีนั้นกับคำศัพท์ในหมวดหมู่ใด และคำแปลนั้นสามารถรักษาใจความสำคัญของเนื้อเรื่องในภาพยนตร์ ตลอดจนรักษาความเข้ากันกับบริบทและภาพที่ปรากฏในฉากนั้น ๆ ของภาพยนตร์ได้หรือไม่ วิทยานิพนธ์ฉบับนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่สนใจศึกษาเกี่ยวกับกลวิธีการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรมหรือกำลังหาแนวทางการแปลคำศัพท์ทางวัฒนธรรม โดยเฉพาะในรูปแบบบทบรรยายภาพยนตร์
