สิทธิของเหยื่ออาชญากรรมในกฎหมายระหว่างประเทศ : ผลกระทบต่อประเทศไทย

Abstract

เมื่อมีอาชญากรรมเกิดขึ้น เหยื่ออาชญากรรมหรือผู้เสียหายในคดีอาญา ย่อมตกเป็นผู้ได้รับผลร้ายจากการกระทำนั้น และบุคคลเหล่านี้ย่อมมีสิทธิตามกฎหมายในอันที่จะได้รับการเยียวยาความเสียหายที่เกิดขึ้นจากผู้กระทำความผิด แต่การใช้สิทธิทางกฎหมายของเหยื่ออาชญากรรมหรือผู้เสียหายในคดีอาญา เพื่อให้ได้รับการชดใช้ค่าเสียหายและนำตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษ มีปัญหาและอุปสรรคหลายประการเนื่องจากบทบัญญัติแห่งกฎหมาย ทั้งทางสารบัญญัติและทางสบัญญัติยังคุ้มครอง หรือเอื้ออำนวยความสะดวกต่อการใช้สิทธิทางกฎหมายของเหยื่ออาชญากรรมไม่ได้อย่างเพียงพอ ทั้งที่เหยื่ออาชญากรรมหรือผู้เสียหายในคดีอาญาเป็นผู้ที่มีส่วนสำคัญในการดำเนินคดี และสมควรจะได้รับการคุ้มครองจากกระบวนการยุติธรรมทางอาญา วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาเพื่อวิเคราะห์ถึงหลักการและแนวความคิดที่ปรากฏอยู่ในกฎหมายระหว่างประเทศ ในการให้ความคุ้มครองสิทธิของเหยื่ออาชญากรรม โดยเปรียบเทียบกับมาตรฐานขององค์การสหประชาชาติ ที่ได้ประกาศรับรองสิทธิของเหยื่ออาชญากรรม โดยได้ประกาศ {212040}ปฏิญญาว่าด้วยหลักความยุติธรรมขั้นพื้นฐานสำหรับเหยื่ออาชญากรรม และการใช้อำนาจโดยมิชอบ (Declaration of Basic Principles of Justice for Victims of Crime and Abuse of Power) รวมทั้งอนุสัญญาต่างๆ และธรรมนูญศาลอาญาระหว่างประเทศ (Rome Statute of the International Criminal Court) ทั้งนี้เพื่อให้เหยื่ออาชญากรรมหรือผู้เสียหายได้รับการเยียวยาแก้ไขความเสียหายที่เขาได้รับให้ได้มากที่สุด จากการศึกษาวิจัยพบว่า มาตรการในการให้ความคุ้มครองสิทธิของเหยื่ออาชญากรรมในประเทศไทยยังไม่มีความชัดเจน และไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอในการให้ความคุ้มครองสิทธิของเหยื่ออาชญากรรมตลอดการดำเนินกระบวนการยุติธรรม ทั้งนี้ โดยในการวิจัยนี้ได้เสนอแนะแนวทางแก้ไข บทบัญญัติแห่งกฎหมายเพื่อรองรับแนวทางในการคุ้มครองสิทธิของเหยื่ออาชญากรรม หรือผู้เสียหายในคดีอาญา และให้เป็นไปตามหลักสากลสอดคล้องกับแนวทางปฏิบัติของนานาอารยประเทศ