Abstract:
วัตถุประสงค์: เพื่อสำรวจความสำคัญและการรับรู้ต่อเกณฑ์มาตรฐานวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชน (Good Pharmacy Practice: GPP) ในมุมมองของผู้รับบริการร้านยา วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการสำรวจแบบภาคตัดขวางโดยใช้แบบสอบถามออนไลน์ ซึ่งประกอบด้วยส่วนประเมินความสำคัญและการรับรู้ข้อกำหนด GPP ที่เป็นมาตราส่วนประมาณค่า 3 ระดับ (สำคัญมาก สำคัญน้อย และไม่สำคัญ สำหรับประเมินความสำคัญ หรือ ทราบเป็นอย่างดี เคยได้ยินข้อมูลนี้มาบ้าง และไม่ทราบเลย สำหรับประเมินการรับรู้) กลุ่มตัวอย่างคือผู้ที่เคยรับบริการร้านยาในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ทำการสำรวจระหว่างวันที่ 20 มิถุนายน - 20 กรกฎาคม 2564 ผ่าน Google Form ซึ่งประชาสัมพันธ์ผ่านทางกลุ่ม Facebook และกลุ่ม Line ที่มีประชาชนทั่วไปเป็นสมาชิก ผลการวิจัย: ผู้รับบริการตอบแบบสอบถามจำนวน 388 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 76.3) ค่ามัธยฐานอายุ 29 ปี (พิสัยระหว่างควอไทล์ 23 – 40 ปี) จำนวนผู้รับบริการที่ตอบว่าข้อกำหนด GPP ที่เป็นข้อบกพร่องวิกฤต มีความสำคัญมาก อยู่ในช่วงร้อยละ 85.1 - 93.1 ในด้านวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชนและร้อยละ 59.6 - 89.7 ในด้านสถานที่และอุปกรณ์ โดยข้อที่มีสัดส่วนผู้รับบริการให้ความสำคัญมากที่สุดคือ ต้องไม่มีการจ่ายยาหมดอายุในร้านยา (ร้อยละ 93.1) และต่ำที่สุด คือ ต้องมีเครื่องชั่งน้ำหนักและที่วัดส่วนสูงให้บริการ (ร้อยละ 59.6) ข้อที่ผู้รับบริการทราบสูงสุดคือ ร้านยาต้องไม่มีการจ่ายยาหมดอายุ (ร้อยละ 77.3) และต่ำที่สุดคือ พื้นที่ของร้านยาต้องไม่เล็กกว่า 8 ตารางเมตร (ร้อยละ 18.5) อย่างไรก็ตามข้อกำหนดที่ผู้รับบริการส่วนใหญ่เห็นว่ามีความสำคัญระดับสูงสุด เช่น เภสัชกรต้องซักถามข้อมูลที่จำเป็นจากผู้รับบริการก่อนจ่ายยา และยาที่ได้รับต้องมีฉลากยาที่ชัดเจน (ร้อยละ 94.1 และ 93.6 ตามลำดับ) ไม่ถูกจัดเป็นข้อบกพร่องวิกฤตในการตรวจประเมินตามข้อกำหนด GPP สรุป: ข้อกำหนด GPP ที่เป็นข้อบกพร่องวิกฤตในด้านวิธีปฏิบัติทางเภสัชกรรมชุมชนมีความสำคัญในมุมมองของผู้รับบริการ แต่ในด้านสถานที่และอุปกรณ์มีความสำคัญน้อย จึงควรมีมาตรการเพิ่มการรับรู้และความตระหนักของผู้รับบริการ
