การเลิกบริษัท : ศึกษากรณีการถอนทะเบียนบริษัทร้าง

Abstract

รูปแบบองค์กรธุรกิจที่นิยมใช้ในการดำเนินธุรกิจในปัจจุบัน คือ บริษัท ซึ่งจัดตั้งขึ้นตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยบริษัท การเลิกบริษัทมีหลายแนวทาง กล่าวคือ การเลิกบริษัทอาจเกิดขึ้นโดยความสมัครใจ อาจเกิดขึ้นโดยผลของกฎหมาย หรืออาจเกิดขึ้นจากการที่นายทะเบียนทำการเพิกถอนทะเบียนบริษัทร้าง จากการศึกษาเรื่องการเพิกถอนทะเบียนบริษัทร้าง ผู้เขียนได้พบว่าบทบัญญัติกฎหมายดังกล่าวยังมีข้อบกพร่อง ได้แก่ เหตุแห่งการเพิกถอนทะเบียนบริษัทร้าง คำสั่งของนายทะเบียนที่เพิกถอนทะเบียนบริษัทร้างเป็นคำสั่งทางปกครองหรือไม่ วิธีการประกาศแจ้งให้แก่บุคคลภายนอกทราบว่า นายทะเบียนได้มีการเพิกถอนทะเบียนร้างแก่บริษัทใดบ้างแล้ว และการกำหนดระยะเวลาในการร้องขอคืนทะเบียนบริษัทต่อศาล ซึ่งผู้เขียนได้เสนอแนะว่าในเรื่องเหตุแห่งการเพิกถอนทะเบียนบริษัทร้างนั้น ควรมีการเพิ่มเหตุอื่นนอกเหนือจากที่กำหนดไว้ในกฎหมาย เพื่อให้เกิดความสมบูรณ์และเป็นไปตามเจตนารมย์ในการกำหนดให้มีบทบัญญัติดังกล่าว ได้แก่ การยื่นงบเปล่า ถึงแม้บริษัทจะได้ยื่นงบดุลที่เป็นงบเปล่าก็ให้ถือว่าบริษัทมิได้ประกอบการค้าเช่นกัน แต่เปิดโอกาสให้ร้องขอพักการประกอบการค้าชั่วคราวต่อนายทะเบียนได้ ส่วนในเรื่องคำสั่งของนายทะเบียนที่เพิกถอนทะเบียนบริษัทร้าง ถือเป็นคำสั่งทางปกครองหรือไม่นั้น พบว่าคำสั่งดังกล่าวไม่เป็นคำสั่งทางปกครอง นอกจากนี้ในเรื่องของการประกาศแจ้งให้บุคคลภายนอกทราบถึงการเพิกถอนทะเบียนบริษัทร้างนั้น กฎหมายกำหนดให้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา แต่ผู้เขียนเห็นว่าวิธีการดังกล่าวเป็นวิธีการที่ไม่เป็นที่นิยม และยากแก่การที่บุคคลภายนอกจะรับทราบข้อมูลดังกล่าว จึงเสนอให้เพิ่มวิธีการประกาศลงใน Web Site และประกาศในหนังสือพิมพ์ระดับประเทศด้วย ส่วนในเรื่องของการร้องขอคืนทะเบียนบริษัทต่อศาลนั้น กฎหมายมิได้กำหนดระยะเวลาในการร้องขอคืนทะเบียนบริษัทไว้ อันก่อให้เกิดปัญหาต่อนายทะเบียนที่จะต้องทำการเก็บเอกสารไว้อย่างไม่มีกำหนดระยะเวลา จึงเสนอให้มีการกำหนดระยะเวลา 2 ปี ในการใช้สิทธิร้องขอคืนทะเบียนบริษัท