Abstract:
บทความนี้ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างกลวิธีทางภาษากับภาพตัวแทนพระสงฆ์ผู้กระทำผิดในวาทกรรมข่าวออนไลน์ตามแนววาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ของ Fairclough (1992, 1995a, 1995b) ผลการศึกษาพบว่ามีการใช้กลวิธีทางภาษาเพื่อนำเสนอตัวแทนพระสงฆ์ผู้กระทำผิด ได้แก่ การใช้คำเรียก การใช้กริยาวลี การเลือกใช้คำ การเล่าเรื่อง การใช้มูลบท การใช้สหบท และการใช้คำถามเชิงวาทศิลป์ กลวิธีทางภาษาดังกล่าวนำเสนอภาพตัวแทนพระสงฆ์ผู้กระทำผิดได้ 3 ภาพหลัก ได้แก่ 1) พระสงฆ์ผู้กระทำผิดเป็นบุคคลที่มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมกับความเป็นพระ 2) พระสงฆ์ผู้กระทำผิดเป็นบุคคลที่สร้างความเสื่อมเสียให้แก่สังคมและศาสนา และ 3) พระสงฆ์ผู้กระทำผิดเป็นบุคคลที่สมควรถูกตำหนิ ประณามและขับไล่ให้พ้นไปจากสถาบันพระพุทธศาสนาและวงการพระสงฆ์โดยรวม ปัจจัยทางสังคมที่มีผลต่อวาทกรรมข่าวพระสงฆ์ผู้กระทำผิด ได้แก่ กฎหมาย พระธรรมวินัย ระเบียบคณะสงฆ์ และแนวคิดเกี่ยวกับบทบาทหน้าที่ของพระสงฆ์ ผลการศึกษาทำให้เห็นว่าสื่อมวลชนนำเสนอประเด็นปัญหาพระสงฆ์บางรูปที่มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมเพื่อเป็นจุดขายและดูเหมือนจะเป็นการขจัดมลทินให้แก่สถาบันพระพุทธศาสนาโดยการประณามพระสงฆ์ผู้กระทำผิดอย่างรุนแรง แต่อย่างไรก็ตามสื่อมวลชนก็ไม่ได้กล่าวถึงสาเหตุอย่างจริงจังหรือแนวทางการแก้ไขปัญหาดังกล่าวอย่างยั่งยืน ท้ายที่สุดปัญหาก็ยังคงมีอยู่และถูกนำเสนอซ้ำดังที่พบในการรายงานข่าว