Abstract:
วัตถุประสงค์ : เพื่อประเมินประสิทธิผลของเฝือกสบฟันชนิดจัดตำแหน่งใส่เฉพาะกลางคืนและเฝือกสบฟันชนิดเสถียรในการรักษาอาการของแผ่นรองข้อต่อขากรรไกรเคลื่อนชนิดเข้าที่ได้เอง วิธีศึกษา: นำผู้ป่วย 37 คนที่มีอาการของแผ่นรองข้อต่อขากรรไกรเคลื่อนชนิดเข้าที่ได้เอง ซึ่งผ่านเกณฑ์การคัดผู้ป่วยวิจัยเข้าการศึกษาด้วยวิธีการสุ่มอย่างง่าย กลุ่มหนึ่งได้รับเฝือกสบฟันชนิดจัดตำแหน่ง อีกกลุ่มได้รับเฝือกสบฟันชนิดเสถียร ก่อนการรักษาให้ผู้ป่วยประเมินอาการของตนเอง ด้วยสเกลวิชวลแอนะล็อก ทั้งอาการปวดข้อต่อขากรรไกร และปัญหาการใช้ขากรรไกร 3 อย่าง ซึ่งภายหลังนำมาเฉลี่ยเป็นคะแนนการใช้ขากรรไกรโดยรวม รวมทั้งตรวจอาการแสดงทางคลินิก ให้ผู้ป่วยใส่เฝือกสบฟันสบฟันเฉพาะตอนกลางคืน ประเมินผลที่ระยะเวลา 10 สัปดาห์ ด้วยวิธีเดียวกับก่อนการรักษา หากคะแนนอาการปวดและคะแนนการใช้ขากรรไกรลดลงเท่ากับหรือมากกว่าร้อยละ 50 จากคะแนนก่อนการรักษา ถือว่าอาการดีขึ้นเด่นชัด รวมทั้งประเมินผลจากการสอบถามการเปลี่ยนแปลงอาการโดยรวม การเปลี่ยนแปลงเสียงที่ข้อต่อขากรรไกร และผลกระทบจากการใส่เฝือกสบฟันชนิดจัดตำแหน่งต่อการสบฟันด้วย ผลการศึกษา: ที่ระยะเวลา 10 สัปดาห์ กลุ่มที่รักษาด้วยเฝือกสบฟันชนิดจัดตำแหน่งมีจำนวนผู้ป่วยที่มีอาการปวดและปัญหาการใช้ขากรรไกรดีขึ้นเด่นชัด (8 ใน 18 ราย หรือร้อยละ 44.4) มากกว่ากลุ่มที่รักษาด้วยเฝือกสบฟันชนิดเสถียร (4 ใน 19 ราย หรือร้อยละ 21.1) แต่ไมมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (proportional test, P= .128) กลุ่มที่รักษาด้วยเฝือกสบฟันชนิดจัดตำแหน่งมีจำนวนผู้ที่ไม่มีเสียงที่ข้อต่อขากรรไกรมากกว่า (SS: 3 ใน 19 หรือ ร้อยละ 15.8, ARS: 9 ใน 18 หรือ ร้อยละ 50, P=.02) และรู้สึกว่าเสียงเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้นมากกว่ากลุ่มที่รักษาด้วยเฝือกสบฟันชนิดเสถียร (p=.013) แต่ไม่มีความแตกต่างกันเมื่อให้ผู้ป่วยประเมินอาการของตนโดยรวม (P=.505) และไม่ปรากฎภาวะฟันหลังสบเปิดในกลุ่มที่รักษาด้วยเฝือกสบฟันชนิดจัดตำแหน่ง สรุปการศึกษา: เฝือกสบฟันจัดตำแหน่งใส่เฉพาะกลางคืนเป็นเวลา 10 สัปดาห์ มีแนวโน้มให้ผลทางคลินิกในการรักษาอาการแผ่นรองข้อต่อขากรรไกรเคลื่อนชนิดเข้าที่ได้เองดีกว่าเฝือกสบฟันเสถียร แต่ประสิทธิผลของเฝือกสบฟันทั้งสองชนิดไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติเมื่อพิจารณาจากผลการรักษาที่ชัดเจนเป็นหลัก
