Abstract:
การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบผลของการฝึกแบบวงจร การฝึกแบบการวิ่งขึ้นเขาสลับช่วงที่ความหนักสูง และการฝึกแบบวงจรร่วมกับการวิ่งขึ้นเขาสลับช่วงที่ความหนักสูงเป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ ที่มีผลต่อการล้าของระบบประสาทกล้ามเนื้อ และความสามารถในการวิ่งเทรลในนักวิ่งเทรลสมัครเล่น รุ่นมาสเตอร์
กลุ่มตัวอย่างเป็นนักกีฬาวิ่งเทรลสมัครเล่น เพศชาย และหญิง อายุ 35 – 55 ปี แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) การฝึกแบบวงจร (CT) จำนวน 13 คน 2) การฝึกแบบการวิ่งขึ้นเขาสลับช่วงที่ความหนักสูง (HT) จำนวน 13 คน และ 3) การฝึกแบบวงจรร่วมกับการวิ่งขึ้นเขาสลับช่วงที่ความหนักสูง (CH) จำนวน 14 คน โดยทุกกลุ่มได้รับการฝึก 6 วันต่อสัปดาห์ เป็นเวลา 12 สัปดาห์ แบ่งเป็นการฝึกรูปแบบปกติ 3 วัน ได้แก่ การวิ่งอีซี่ การวิ่งเทมโป้ และการวิ่งยาว ระยะเวลา 60 – 90 นาที ที่ความหนัก 50 – 90 % ของอัตราการเต้นหัวใจสำรอง และการฝึกเสริมตามรูปแบบการฝึกของแต่ละกลุ่มระยะเวลา 60 – 90 นาที 3 วันต่อสัปดาห์ ก่อนและหลังการฝึก ทำการทดสอบตัวแปรด้านสรีรวิทยาทั่วไป สมรรถภาพกล้ามเนื้อ การทรงตัว สมรรถภาพทางแอโรบิก สมรรถภาพทางแอนแอโรบิก ประสิทธิภาพในการประหยัดพลังงานขณะวิ่ง การล้าของระบบประสาทกล้ามเนื้อ ความสามารถในการวิ่งเทรล และสารชีวเคมีในเลือด
ภายหลังการฝึก 12 สัปดาห์ พบว่า ทุกกลุ่มการฝึกมีการหดตัวสูงสุดของกล้ามเนื้อ (MVC) ของกล้ามเนื้อเหยียดเข่า เอ็ม-เวฟ มวลกล้ามเนื้อ การทรงตัว และความสามารถในการใช้ออกซิเจนสูงสุดสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เฉพาะกลุ่ม HT และ CH มีความสามารถในการใช้ออกซิเจนขณะวิ่งขึ้นเขาในห้องปฏิบัติการที่ดีขึ้นและใช้เวลาในการวิ่งเทรลบนภูเขาที่ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 เฉพาะกลุ่ม CT และ CH ที่มีความแข็งแรงและพลังของกล้ามเนื้อขาที่เพิ่มมากขึ้น ภายหลังจากกระตุ้นให้เกิดการล้าของระบบประสาทกล้ามเนื้อด้วยการจำลองวิ่งเทรลในห้องปฏิบัติการและบนภูเขา พบว่า ทั้ง 3 กลุ่ม มีค่าการหดตัวสูงสุดของกล้ามเนื้อ เอ็ม-เวฟ และการกระโดดแบบย่อเข่าลดลงทั้งก่อนและหลังการฝึก 12 สัปดาห์ โดยค่าที่บ่งชี้การเกิดความล้าของระบบประสาทกล้ามเนื้อ โดยรวมและส่วนปลายดังกล่าวมีแนวโน้มลดลงในทั้ง 3 กลุ่ม แต่ไม่แตกต่างระหว่างกลุ่มอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05
สรุปได้ว่า การฝึกทั้ง CT, HT และ CH มีประโยชน์ในการเสริมสร้างสมรรถภาพทางกายของนักวิ่งเทรลที่แตกต่างกัน การฝึกแบบวงจรร่วมกับการวิ่งขึ้นเขาสลับช่วงที่ความหนักสูงเป็นโปรแกรมที่มีประสิทธิภาพทั้งในการช่วยลดการล้าของระบบประสาทกล้ามเนื้อ และเพิ่มความสามารถในการวิ่งเทรลในนักกีฬาวิ่งเทรลสมัครเล่น รุ่นมาสเตอร์