Abstract:
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อเสนอแนะการแบ่งเขตการบริหารการผังเมืองของกรุงเทพมหานครที่มีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับแผนการพัฒนาของกรุงเทพมหานครในอนาคต การแบ่งเขตการบริหารการผังเมืองของกรุงเทพมหานครในการศึกษาครั้งนี้ เป็นการแบ่งพื้นที่การบริหาร (Administrative Unit) จากขอบเขตของกรุงเทพมหานครลงเป็นหน่วยพื้นที่บริหารย่อยบนฐานของลักษณะและความสัมพันธ์ร่วมกันในพื้นที่ โดยใช้หน่วยการปกครองระดับเขตเป็นฐานในการแบ่ง มีวิธีการศึกษา คือ การวิเคราะห์โครงสร้างเมืองที่สอดคล้องกับทิศทางการเติบโตในอนาคตตามผังเมืองรวมกรุงเทพมหานคร (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1) ซึ่งผลการวิเคราะห์พบว่า โครงสร้างเมืองของกรุงเทพมหานครประกอบด้วย เขตอนุรักษ์ เขตศูนย์กลางเมือง เขตที่อยู่อาศัย เขตอนุรักษ์ชนบทและเกษตรกรรม และเขตชนบท จากนั้นนำโครงสร้างเมืองของกรุงเทพมหานครมาวิเคราะห์เพื่อแบ่งเขตการบริหารการผังเมืองโดยวิธีการซ้อนทับ (Overlay) แผนที่ กับเขตการบริหารสาธารณูปโภคและสาธารณูปการที่ดำเนินการโดยกรุงเทพมหานครในช่วงผังเมืองรวมกรุงเทพมหานครฉบับดังกล่าวซึ่งได้แก่ การป้องกันน้ำท่วม การกำจัดขยะ การกำจัดน้ำเสีย การขนส่ง มวลชน การสาธารณสุข และการศึกษา โดยคำนึงถึงข้อพิจารณาทางด้านสภาพทางภูมิศาสตร์และหลักการกำหนดพื้นที่การบริหารที่เหมาะสม จากการวิเคราะห์สามารถแบ่งเขตการบริหารการผังเมืองของกรุงเทพมหานครได้ 13 เขต โดยเป็นเขตการบริหารการผังเมืองที่มีความเหมาะสมทางด้านสภาพภูมิศาสตร์และการกำหนดพื้นที่การบริหารซึ่งมีความสอดคล้องกับโครงสร้างเมืองในอนาคต และการบริหารสาธารณูปโภคและสาธารณูปการของกรุงเทพมหานคร ซึ่งมีประโยชน์ในการจัดระเบียบในการวางแผนและการบริหารการผังเมืองของกรุงเทพมหานคร ซึ่งจะทำให้เกิดการประสานงานและการนำแผนไปปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล จากการแบ่งเขตการบริหารการผังเมืองของกรุงเทพมหานคร สามารถนำมาสรุปเป็นข้อเสนอแนะเพื่อการบริหารการผังเมืองของกรุงเทพมหานครที่มีประสิทธิภาพ คือ เขตการบริหารการผังเมือง 13 เขตที่เสนอจะเป็นหน่วยการบริหารการผังเมืองของกรุงเทพมหานคร โดยการจัดทำแผนรายละเอียด การจัดทำงบประมาณ รวมถึงการบริหารสาธารณูปโภคและสาธารณูปการ ควรมีการจัดทำตามเขตการบริหารการผังเมืองที่ได้เสนอไว้ในการศึกษาครั้งนี้
