การศึกษาผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีที่มีต่อการผลิตข้าว : กรณีศึกษาของประเทศไทย

Abstract

ศึกษาผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีการผลิตข้าว ที่มีต่อภาคการผลิตข้าว ภาคการผลิตอื่นๆ และระบบเศรษฐกิจรวม โดยอาศัยแบบจำลองดุลยภาพทั่วไป ซึ่งเป็นแบบจำลองที่ครอบคลุมทุกส่วนของระบบเศรษฐกิจ ซึ่งช่วยให้สามารถศึกษาผลกระทบที่เกิดขึ้นได้พร้อมๆ กัน ส่วนข้อมูลที่ใช้ในการศึกษา อาศัยตารางปัจจัยการผลิตและผลผลิตปี พ.ศ. 2538 เพื่อใช้สร้างฐานข้อมูลสำหรับแบบจำลองดุลยภาพทั่วไป สำหรับโครงสร้างภาคการผลิตในแบบจำลองมี 8 สาขาการผลิต ประกอบด้วย ภาคการผลิตข้าวอีสาน ภาคการผลิตข้าวนอกอีสาน ภาคเกษตรอื่นๆ ภาคเกษตรอุตสาหกรรม ภาคโรงสีข้าว ภาคอุตสาหกรรมทดแทนการนำเข้า ภาคอุตสาหกรรมส่งออกและภาคบริการ ซึ่งแต่ละภาคการผลิตจะผลิตสินค้าเพียงชนิดเดียว ส่วนเทคโนโลยีที่ศึกษาประกอบด้วย เทคโนโลยีปัจจัยแรงงาน เทคโนโลยีปัจจัยทุนและเทคโนโลยีปัจจัยที่ดิน ผลการศึกษาพบว่า ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีช่วยให้ระบบเศรษฐกิจส่วนรวมเกิดการขยายตัว โดยการเพิ่มขึ้นของเทคโนโลยีปัจจัยแรงงาน ส่งผลให้เศรษฐกิจของประเทศเจริญเติบโต มากกว่าการเพิ่มขึ้นของเทคโนโลยีในปัจจัยอื่น และการเพิ่มขึ้นของเทคโนโลยีการผลิตข้าวในภาคการผลิตข้าวนอกอีสาน ทำให้เกิดการขยายตัวทางเศรษฐกิจสูงกว่า การเพิ่มขึ้นของเทคโนโลยีในภาคการผลิตข้าวอีสาน การศึกษานี้ช่วยให้ทราบถึงผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ และผลกระทบที่ภาคการผลิตอื่นจะได้รับจากการพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตข้าว ตลอดจนใช้เป็นแนวทางสำหรับการเลือกพัฒนาเทคโนโลยีข้าว เพื่อให้เกิดความเหมาะสมตามสภาพพื้นที่การผลิตข้าวนั้น