การวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อบรรยากาศองค์การ ของสถาบันการศึกษาพยาบาล

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อบรรยากาศองค์การ ของสถาบันการศึกษาพยาบาล ประชากรในการวิจัย คือ สถาบันการศึกษาพยาบาล ที่ผลิตพยาบาลระดับปริญญาตรีขึ้นไป 41 แห่ง แหล่งข้อมูล คือ ผู้บริหารทุกระดับและอาจารย์พยาบาล เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ 1) แบบสอบถามบรรยากาศองค์การ 2) แบบสอบถามปัจจัยที่ส่งผลต่อบรรยากาศองค์การได้แก่ ปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมภายนอกองค์การ ระบบสังคม ภาวะผู้นำ โครงสร้างองค์การ การดำเนินงานขององค์การ ทรัพยากรขององค์การ และแรงจูงใจ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าร้อยละ มัชฌิมเลขคณิต ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณ ผลการวิจัย พบว่า 1. บรรยากาศองค์การของสถาบันการศึกษาพยาบาลทั้ง 41 แห่ง เป็นแบบเน้นทีมมากที่สุด รองลงมาตามลำดับคือ แบบเน้นผลผลิต เน้นระบบ และเน้นคน เมื่อวิเคราะห์เป็นรายสังกัด พบว่า สังกัดทบวงมหาวิทยาลัยและสังกัดอื่นๆ เป็นแบบเน้นทีมมากที่สุด รองลงมาตามลำดับคือ แบบเน้นผลผลิต เน้นระบบ และเน้นคน ส่วนสังกัดกระทรวงสาธารณสุข เป็นแบบเน้นผลผลิตมากที่สุด รองลงมาตามลำดับคือ แบบเน้นระบบ เน้นทีม และเน้นคน 2. สถาบันการศึกษาพยาบาล มีปัจจัยทั้ง 7 ด้านอยู่ระดับมาก โดยสภาพแวดล้อมภายนอกองค์การ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาตามลำดับคือ ระบบสังคม แรงจูงใจ ภาวะผู้นำ โครงสร้างองค์การ การดำเนินงานขององค์การ และทรัพยากรขององค์การ 3. ปัจจัยทั้ง 7 ด้าน สามารถอธิบายบรรยากาศองค์การแบบเน้นทีมมากที่สุด (คิดเป็นร้อยละ 70.21) รองลงมาคือ แบบเน้นระบบ (คิดเป็นร้อยละ 44.68) แบบเน้นผลผลิต (คิดเป็นร้อยละ 43.96) และแบบเน้นคน (คิดเป็นร้อยละ 22.53) เมื่อคัดเลือกเฉพาะตัวแปรสำคัญ พบว่า ปัจจัยสำคัญได้แก่ ภาวะผู้นำ ระบบสังคม สภาพแวดล้อมภายนอกองค์การ โครงสร้างองค์การ และการดำเนินงานขององค์การ