สภาพและปัญหาการจัดการเรียนการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมในโรงเรียนแกนนำ สังกัดกรมสามัญศึกษา กรุงเทพมหานคร

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาการจัดการเรียนการสอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 ในโรงเรียนแกนนำ สังกัดกรมสามัญศึกษา กรุงเทพมหานคร ด้านหลักสูตร ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน ด้านสื่อการเรียนรู้และด้านการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ กลุ่มตัวอย่างคือโรงเรียนแกนนำ สังกัดกรมสามัญศึกษา กรุงเทพมหานคร จำนวน 35 โรงเรียน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถาม จำนวน 2 ชุด วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าร้อยละ ค่ามัชฌิมเลขคณิตและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. สภาพการจัดการเรียนการสอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม พบว่า 1.1 ด้านหลักสูตร ได้มีการเตรียมความพร้อมก่อนการจัดทำหลักสูตรและผู้บริหารสถานศึกษาสนับสนุนโดยจัดประชุมเชิงปฎิบัติการ หัวหน้ากลุ่มสาระสังคมศึกษาฯ และครูเป็นผู้มีส่วนร่วมในการจัดหลักสูตรโดยครูร่วมจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้และครูจัดทำหน่วยการเรียนรู้แบบบูรณาการแบบภายในกลุ่มสาระวิชาและชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดทำหลักสูตรด้านการจัดกิจกรรมของโรงเรียน 1.2 ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน ผู้บริหารสถานศึกษาส่งเสริมให้ครูมีความรู้โดยจัดประชุมเชิงปฏิบัติการ ครูนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ในการจัดการเรียนการสอนโดยใช้วัดและห้องสมุดเป็นแหล่งการเรียนรู้ ครูจัดการทัศนศึกษาและการรายงานเป็นกิจกรรมการเรียนรู้มากที่สุด ครูส่วนใหญ่ใช้คือกิจกรรมที่เน้นรายบุคคลและฝึกให้รวบรวมข้อมูล โดยส่วนใหญ่ใช้การบรรยายและกรณีศึกษาเป็นวิธีสอนและจัดทัศนศึกษาเป็น กิจกรรมเสริมหลักสูตรมากที่สุด มีการจัดห้องเรียนที่สะอาดและจัดป้ายนิเทศ และครูส่วนใหญ่ทำวิจัยใน ชั้นเรียน โดยส่วนใหญ่ทำวิจัยเพื่อพัฒนาวิธีสอนใหม่ๆ 1.3 ด้านสื่อการเรียนรู้ ผู้บริหารสถานศึกษาสนับสนุนให้ครูจัดทำสื่อการเรียนรู้โดยให้ครูเข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการและจัดหาวัสดุอุปกรณ์ให้เพียงพอ และครูได้รับการสนับสนุนให้มีเครื่องคอมพิวเตอร์ ครูพัฒนาสื่อการเรียนรู้โดยดัดแปลงสื่อการเรียนรู้ที่มีอยู่ สื่อการเรียนรู้ที่ครูส่วนใหญ่ใช้คือสิ่งพิมพ์และแหล่งการเรียนรู้ในท้องถิ่น หลักการเลือกใช้สื่อการเรียนรู้ที่ครูส่วนใหญ่ใช้คือสื่อที่มีความสัมพันธ์กับเนื้อหาและ กิจกรรมการเรียนการสอน 1.4 ด้านการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ผู้บริหารสถานศึกษาสนับสนุนครูให้พัฒนาสมรรถภาพในการวัดและประเมินผลการเรียนรู้โดยเชิญวิทยากรและสนับสนุนครูให้พัฒนาเครื่องมือที่ใช้ประเมินผลนักเรียนโดยให้สร้างเกณฑ์การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ครูส่วนใหญ่วัดและประเมินผลการเรียนรู้ควบคู่ไปกับกระบวนการเรียนการสอน วิธีการประเมินผลที่ครูส่วนใหญ่ใช้คือการประเมินผลด้วยข้อสอบและการสังเกตพฤติกรรม เครื่องมือที่ใช้ในการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ที่ครูส่วนใหญ่ใช้แบบทดสอบและแบบสังเกตพฤติกรรม 2. ปัญหาการจัดการเรียนการสอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม พบว่า ครูและผู้บริหารสถานศึกษาเห็นว่าปัญหาด้านหลักสูตรเป็นปัญหาน้อย ปัญหาด้านสื่อการเรียนรู้และปัญหาด้านการวัดและการประเมินผลเป็นปัญหามาก ปัญหาด้านกิจกรรมการเรียนการสอนครูเห็นว่าเป็นปัญหาน้อย ส่วนผู้บริหารเห็นว่าเป็นปัญหามาก