การศึกษาและวิเคราะห์ปัจจัยธรรมชาติที่มีผลต่อการออกแบบอาคารพักอาศัย ที่ใช้ระบบธรรมชาติในแต่ละภูมิภาค

Abstract

การออกแบบอาคารพักอาศัยที่สอดคล้องกับสภาพภูมิ อากาศในแต่ละท้องถิ่น เป็นแนวทางหนึ่งในการออกแบบเพื่อลดการใช้พลังงานและสร้างสภาวะน่าสบายใน อาคารพักอาศัย วัตถุประสงค์หลักในการวิจัยครั้งนี้คือการแสวงหาตัวแปรหลักที่มีอิทธิพลต่อ สภาวะน่าสบาย เพื่อนำมาจัดลำดับความสำคัญของตัวแปรที่มีผลต่อการออกแบบ แล้วจึงนำข้อมูลดังกล่าวมาประยุกต์เป็นแนวทางการออกแบบอาคารพักอาศัยในแต่ละ ภูมิภาค ขั้นตอนการศึกษาจะนำข้อมูลสภาพภูมิอากาศในปี 2538 มาศึกษา ประกอบด้วย อุณหภูมิอากาศ ความชื้นสัมพัทธ์ รังสีดวงอาทิตย์ ความเร็วและทิศทางลม และปริมาณฝน เพื่อศึกษาอิทธิพลที่มีต่อรูปแบบของอาคารพักอาศัยในแต่ละพื้นที่ ทั้งข้อที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ (Assets) และข้อที่เป็นข้อจำกัดในการออกแบบ (Liabilities) การวิเคราะห์และจัดลำดับความสำคัญของตัวแปรประกอบด้วย การจัดหมวดหมู่อุณหภูมิอากาศและความชื้น การคำนวณอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงเนื่องจากอิทธิพลลมและแสงอาทิตย์ แล้วนำมาเปรียบเทียบจำนวนช่วงเวลาที่อยู่ในเขตสบาย ขั้นตอนสุดท้ายคือการสร้างแนวทางในการออกแบบลักษณะทางสถาปัตยกรรมของบ้านพัก อาศัยในแต่ละภาค ผลการศึกษาพบว่า ในกรุงเทพมหานครซึ่งเป็นตัวแทนภาคกลาง ในเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนกุมภาพันธ์สามารถใช้ประโยชน์จากอุณหภูมิดิน ความเร็วลมในเวลากลางวัน และรังสีดวงอาทิตย์ตอนเช้าช่วยสร้างสภาวะน่าสบายได้ แต่รังสีดวงอาทิตย์ในเวลาอื่นๆ และความเร็วลมในเวลากลางคืนจะเป็นข้อจำกัดในการออกแบบ ในเดือนมีนาคมถึงตุลาคมสามารถใช้ประโยชน์จากอุณหภูมิดินและลมกลางคืนช่วย สร้างสภาวะน่าสบายได้ และรังสีดวงอาทิตย์และลมในเวลากลางวันเป็นข้อจำกัดในการออกแบบ เชียงใหม่ ซึ่งเป็นตัวแทนภาคเหนือ ในเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนกุมภาพันธ์สามารถใช้ประโยชน์จากอุณหภูมิดิน และรังสีดวงอาทิตย์ตอนเช้าช่วยสร้างสภาวะน่าสบายได้ แต่รังสีดวงอาทิตย์ในเวลาอื่นๆ และความเร็วลมจะเป็นข้อจำกัดในการออกแบบ ในเดือนมีนาคมถึงตุลาคมสามารถใช้ประโยชน์จากอุณหภูมิดินและความเร็วลมช่วย สร้างสภาวะน่าสบายได้ และรังสีดวงอาทิตย์เป็นข้อจำกัดในการออกแบบ ภูเก็ตซึ่งเป็นตัวแทนภาคใต้สามารถใช้ความเร็วลมมาช่วยสร้างสภาวะน่าสบายได้ ตลอดทั้งปี และรังสีดวงอาทิตย์เป็นข้อจำกัดในการออกแบบตลอดทั้งปีเช่นกัน ส่วนปริมาณน้ำฝนจะเป็นข้อจำกัดในการออกแบบในเดือนพฤษภาคมถึงเดือนตุลาคม ซึ่งจากข้อมูลการวิเคราะห์ตัวแปรต่างๆ จะนำไปสู่แนวทางการออกแบบอาคารพักอาศัยต่อไป