ผลของโปรแกรมการนวดโดยสามีต่อการลดความเจ็บปวดในระยะคลอดของหญิงครรภ์แรก

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการนวดโดยสามีต่อการลดความเจ็บปวดในระยะคลอดของหญิงครรภ์แรก โดยใช้ทฤษฎีการควบคุมประตู (Gate Control Theory) ร่วมกับการทบทวนวรรณกรรมเกี่ยวกับการนวดเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดในระยะคลอด กลุ่มตัวอย่าง คือ หญิงครรภ์แรกที่มาฝากครรภ์และคลอดบุตรที่โรงพยาบาลสุราษฎร์ธานี จังหวัดสุราษฎร์ธานี จำนวน 50 คน โดยจับคู่ให้มีความใกล้เคียงกันในเรื่อง ระดับการศึกษา และระดับสัมพันธภาพของหญิงตั้งครรภ์และสามี จัดกลุ่มตัวอย่างเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม โดยจับฉลากวันในหนึ่งสัปดาห์จนครบจำนวนกลุ่มละ 25 คน กลุ่มควบคุมได้รับการพยาบาลตามปกติ และกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการนวดโดยสามี เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ โปรแกรมการนวดโดยสามี ซึ่งผู้วิจัยพัฒนาขึ้นจากการทบทวนวรรณกรรม (Chang, 2002 ; สุภาพ ไทยแท้ และสัจจา ทาโต, 2548) ซึ่งประกอบด้วยการเตรียมสามีที่แผนกฝากครรภ์ 2 ครั้ง ห่างกันครั้งละ 1 สัปดาห์ และมีการทบทวนการนวดเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดในระยะคลอดอีก 1 ครั้ง เมื่อหญิงตั้งครรภ์เข้าสู่ระยะเจ็บครรภ์เข้ารับบริการที่ห้องรอคลอด ขณะเจ็บครรภ์สามีดำเนินการนวดในระยะปากมดลูกเปิดช้า ระยะปากมดลูกเปิดเร็ว และระยะเปลี่ยนผ่าน โดยมี แผนการสอน ภาพพลิก คู่มือการนวดและคู่มือการเตรียมสามีเป็นสื่อที่ใช้ในโปรแกรมการนวดโดยสามี เครื่องมือกำกับการทดลอง ได้แก่ แบบบันทึกการฝึกปฏิบัติการนวดโดยสามีและแบบประเมินการนวดเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และแบบประเมินความเจ็บปวด Visual Analogue Scale วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงบรรยาย สถิติทดสอบค่าที ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. ค่าเฉลี่ยของคะแนนความเจ็บปวดของหญิงครรภ์แรก ในระยะปากมดลูกเปิดช้า ระยะปากมดลูกเปิดเร็ว และระยะเปลี่ยนผ่าน หลังได้รับโปรแกรมการนวดโดยสามีต่ำกว่าก่อนได้รับโปรแกรมการนวดโดยสามี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) 2. ค่าเฉลี่ยของผลต่างคะแนนความเจ็บปวดในระยะปากมดลูกเปิดช้า ระยะปากมดลูกเปิดเร็ว และระยะเปลี่ยนผ่านของกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับโปรแกรมการนวดโดยสามีต่ำกว่ากลุ่มหญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับการพยาบาลตามปกติ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001)