ผลของโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอดต่อคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพในผู้สูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

Abstract

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองมีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของผู้ป่วยสูงอายุโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังระหว่างกลุ่มที่เข้าร่วมและไม่ได้เข้าร่วมโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอด และเปรียบเทียบคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพก่อนและหลังของการเข้าร่วมโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอด กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้สูงอายุชายและหญิงที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง อายุ 60 ปีขึ้นไป ที่เข้า รับการรักษาที่แผนกผู้ป่วยนอกของโรงพยาบาลอำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ และจับคู่ตามเกณฑ์ที่กำหนด จำนวน 38 ราย แบ่งเป็นกลุ่มทดลอง 19 ราย กลุ่มควบคุม 19 ราย กลุ่มควบคุมได้รับคำแนะนำการพยาบาลตามปกติ ในขณะที่กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอด เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย โปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอด ตามแนวคิดของ American Thoracic Society (1999) ประกอบด้วย 1) การให้ความรู้ในการปฏิบัติตัว 2) การฝึกออกกำลังกายและการฝึกบริหารการหายใจ 3) การดูแลด้านจิตใจ 4) การประเมินผลลัพธ์ ทั้งนี้ ผู้วิจัยได้ประยุกต์นำเอาเครื่องดนตรีพื้นบ้านอีสาน คือ โหวด มาร่วมใช้ในการฝึกบริหารการหายใจ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ป่วย และแบบประเมินคุณภาพชีวิตด้านสุขภาพ ผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาจากผู้ทรงคุณวุฒิ และหาค่าความเที่ยงสัมประสิทธิ์อัลฟาครอนบาค เท่ากับ .92 วิเคราะห์ผลการศึกษาโดยใช้โปรแกรมสำเร็จรูปหาคือ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต ค่าร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติการทดสอบที (Paired t-test และ Independent t-test) ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1. คุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอด สูงกว่ากลุ่มที่ได้รับคำแนะนำการพยาบาลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) 2. คุณภาพชีวิตด้านสุขภาพของกลุ่มที่ได้รับโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอด หลังได้รับโปรแกรมการฟื้นฟูสมรรถภาพปอดสูงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมฟื้นฟูสมรรถภาพปอดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05)